Read me 8 - page 34

Outlet // ปล่อยของ
เรื ่อง : วุฒินันท์ ชัยศรี
ดูเหมือนว่ าประเด็นทางการเมืองเป็ นเรื่องต้องห้าม
ในสังคมที่กำ �ลั งแตกแยกเป็ นสองสีสองฝ่าย ถ้ ายังไม่
อยากผิดเพื่อนขนาดไม่ เผาผี พระท่ านว่าอย่ าคุยกั น
เรื่องการเมือง
แต่ไม่รู้ว่ าเพราะกาแฟแก้วนั้นมีสารชวนทะเลาะ หรือเพราะเพื่ อนผม
เจ็ บใจที่ผีแดงแมนยูฯ สอยสเปอร์ ตราไก่ไปเสี ยสามลูกเมื่อคื นวาน
จึ งทำ�ให้ นักรบเพื่อประชาชนระดั บฮาร์ ดคอร์ อย่ างเขากล้ ามาเปิด
ประเด็ นทางการเมืองกั บนักวิ จารณ์ รัฐบาลปากจั ดอย่ างผมในสภา
กาแฟเช้าวันนี้ แรกเริ่มเดิ มทีก็ พอมีเหตุ ผลโต้ตอบกั นอยู่หรอก แต่ พอ
ประเด็นชักจะเผ็ดร้อน เพื่อนผมก็เริ่มไหลไปตามวาทกรรมเสียงข้ างมาก
และกีดกั นเสี ยงข้างน้ อยอย่างผมมิให้ มีสิ ทธิขั้ นพื้ นฐานตามระบอบ
ประชาธิปไตยในการวิพากษ์วิ จารณ์นายกฯ สุดที่รักของเขา
“คุณไปว่าเขาอย่างนั้นได้ไง พวกที่ว่ าๆ เขาอย่างนู้ นอย่างนี้ พวกคุณ
ก็มีแต่ปากวิพากษ์วิจารณ์ คุณทำ�ได้อย่างเขาหรือเปล่าล่ะ”
ผมทำ�ไม่ได้ครับ เพราะผมไม่มีอำ�นาจบริหารบ้านเมือง แต่ผมไม่ได้
ตอบเขาไป โบราณว่านํ้าเชี่ยวเรืออย่าขวาง
ตรรกะที่ ว่า ‘คุณทำ �ไม่ ได้อย่างเขา ห้ ามวิจารณ์ ’ หากแพร่หลาย
มากไปกว่ านี้ เกรงว่าอี กไม่นาน โคตรกุ นซืออย่ าง โชเซ มู ริญโญ
แห่งทีมรวมดาราอย่างรีล มาดริด อาจตกงานเอาง่ ายๆ หากเผลอไป
วิ พากษ์วิ จารณ์ฟอร์มการเล่นของนั กเตะซูเปอร์ สตาร์ ในทีม เนื่องด้วย
โดนนักบอลตะโกนใส่หน้าว่า “คุณมาวิจารณ์ผมแบบนี้ คุณเตะได้อย่าง
ผมไหมล่ะ”
มูริญโญทำ �ไม่ได้หรอกครั บ เพราะก่อนมาเป็นโค้ช เขาไม่เคยเป็น
นักบอลระดับซูเปอร์สตาร์ เขาเคยเป็ นแต่ล่าม
การวิ พากษ์วิ จารณ์ หรื อพู ดแบบภาษากั นเอง
กั บเพื่อนว่ า “ให้ ผมพู ดบ้ าง” น่ าจะเป็ นสิ ทธิขั้ น
พื้นฐานอย่ างหนึ่งของการปกครองระบอบประชาธิ ปไตย
นอกจากคำ�ว่า ‘เสียงข้ างมาก’ ที่ประชาชนชาวไทยรู้ จัก
และหลงรั กหัวปักหัวปำ �
เสี ยงข้างมากได้ เป็ นรัฐบาล เสียงข้ างน้อยเป็นฝ่ ายค้ าน และ
‘เสียงทุกข้าง’ คอยวิพากษ์วิ จารณ์และตรวจสอบ
แต่ ดูเหมือนตรรกะของใครบางคนจะหยุดอยู่ แค่เสี ยงข้างมากและ
เหมารวมไปว่ านี่แหละ ‘ประชาธิปไตย’
นี่มันประชาธิปไตยแบบไทย-แท้-แท้ นี่นา!
หลักการสำ�คัญของประชาธิปไตย ไม่ใช่แค่เรื่องของการเลือกตั้งด้วย
เสี ยงข้างมากเข้ ามาแล้วจบ แต่เป็นเรื่องของการแบ่ งแยก ตรวจสอบ
และถ่ วงดุลอำ�นาจ คื อกลไกที่เรียกว่ า การถ่วงดุลและการตรวจสอบ
มีทั้งการถ่วงดุลอำ �นาจที่แบ่งขั้วอำ�นาจออกเป็น 3 อำ�นาจคือ อำ�นาจ
บริหาร อำ�นาจนิ ติบัญญัติ และอำ�นาจตุ ลาการ เพื่อยับยั้งไม่ให้มีฝ่ายใด
ฝ่ายหนึ่งมี อำ �นาจมากเกิ นไป อำ �นาจบริ หารของรัฐบาลกั บอำ �นาจ
นิ ติบั ญญั ติของรั ฐสภาก็ ต้ องตรวจสอบและถ่วงดุ ลกั นตลอดเวลา
ขณะเดี ยวกันอำ�นาจตุลาการของศาลก็จะเข้ามาเป็นฝ่ายตรวจสอบและ
ถ่ วงดุลอำ �นาจในกรณีที่รัฐสภากับรัฐบาลไม่สามารถตรวจสอบกันเองได้
แต่ อำ �นาจของศาลก็ ไม่ อาจยิ่ งใหญ่ ล้ นฟ้าได้ เพราะต้องใช้ ตั ว
บทกฎหมายที่ฝ่ายนิติบัญญัติเป็นผู้ออก อำ�นาจทั้งสามจึงเกิดการตรวจสอบ
และถ่ วงดุลกันอยู่ตลอดเวลา
เสี ยงข้ างมากจากการเลื อกตั้ ง เป็นเพียงการคั ดสรรคนเข้ามาสู่
อำ �นาจบริหารและนิติบัญญัติ เพื่ อให้มาทำ �งานตามที่ตัวบทกฎหมาย
กำ �หนดอำ�นาจไว้ และถ้ าทำ�งานไม่เข้ าท่ าหรือมี การทุ จริ ตอย่างไร
‘เสียงทุกข้าง’ ก็มีสิ ทธิ์วิ พากษ์วิ จารณ์และตรวจสอบ ไม่ใช่ว่ าใครได้เสียง
ข้ างมาก จะทำ�อะไรก็ได้ตามใจ เพราะเป็นเสียงที่มหาชนรับรองมา
เพราะบางครั้ง เสียงข้างมากก็เป็นทรราชได้ (Tyranny of theMajority)
แฮ่ ม! ผมไม่ ได้ พู ดเองนะครั บ ท็ อกเกอร์ วิ ลล์ (Alexis de
Tocqueville), มิ ลล์ (John Stuart Mill), ลอร์ดแอคตัน (John Emerich
Edward Dalberg - Acton) และนั กปรัชญาเมธีการเมืองทั้งหลายเขา
ว่ าไว้อย่ างนั้น
34 Outlet
ถกปัญหาว่าด้วยการวิ จารณ์รั ฐบาล