23
การที่
ได้
ชื่
อว่
าเป็
นสั
ตวแพทย์
สั
ตว์
ป่
าเพี
ยงหนึ่
งเดี
ยวในประเทศไทย
ของ นายสั
ตวแพทย์
ภั
ทรพล มณี
อ่
อน หรื
อ หมอล็
อต ดู
เหมื
อนจะไม่
สำคั
ญเท่
ากั
บการได้
รั
กษาชี
วิ
ตสั
ตว์
ป่
าโดยไม่
หวั
งผลตอบแทนใดๆ แม้
สิ่
งที่
ตามมาจะเป็
นความเสี่
ยงในขณะออกปฏิ
บั
ติ
หน้
าที่
ซึ่
งหมายถึ
งความ
เป็
นความตายของชี
วิ
ตก็
ตาม
จากเด็
กเกเรที่
ไม่
ตั้
งใจเรี
ยน มี
ความฝั
นที่
อยากจะเป็
นโจรเพราะอยาก
ให้
พ่
อที่
เป็
นตำรวจได้
เลื่
อนขั้
น ก่
อนจะไปสอบเป็
นนั
กเรี
ยนนายร้
อยแต่
ก็
ไม่
ติ
ด เกื
อบจะได้
ดี
กั
บการเป็
นนั
กกี
ฬาบาสเกตบอล แต่
โชคชะตาและสิ่
งที่
เขาเลื
อกก็
ได้
สร้
างให้
เขาเป็
นสั
ตวแพทย์
สั
ตว์
ป่
าในท้
ายที่
สุ
ด
เส้
นทางชี
วิ
ตที่
ค่
อนข้
างจะ ‘ขั
ดแย้
ง’ ในตั
วเองเมื่
อเริ่
มต้
น กลั
บ
หล่
อหลอมให้
กลายเป็
นความ ‘สมดุ
ล’ ของผู้
ให้
และต่
อไปนี้
คื
อที่
มาของ
เรื่
องราวเหล่
านั้
น...
จากการที่
เป็
นเด็
กเกเร อะไรที่
ทำให้
คุ
ณเปลี่
ยนแปลงตั
วเอง
เราเกเรโดยมี
เหตุ
มี
ผล เพราะการที่
เราอยู่
ในกลุ่
มเพื่
อนแล้
วต้
องการ
เป็
นผู้
นำก็
ต้
องทำอะไรเช่
นนั้
นเพื่
อเป็
นการยอมรั
บ พอวั
นนี้
เราโตขึ้
นเหตุ
ผล
ต่
างๆ ก็
มี
มากขึ้
น ว่
าถ้
าเราจะเป็
นเหมื
อนในอดี
ตเหมื
อนแต่
ก่
อน มั
นก็
ไม่
เหมาะไม่
ควร จึ
งมี
เหตุ
ผลว่
าทำไมเราต้
องเปลี่
ยนแปลงตั
วเองไปในทิ
ศทาง
ที่
ดี
จุ
ดผกผั
นที่
ทำให้
เปลี่
ยนแนวคิ
ดคื
อตอนเรี
ยนสั
ตวแพทย์
ช่
วงปี
แรกๆ
มี
การเรี
ยนผ่
าตั
ดสั
ตว์
สรี
รวิ
ทยา โครงสร้
างชี
วิ
ต ในการเรี
ยนรู้
ของเรานั้
น
สั
ตว์
ต้
องเสี
ยสละชี
วิ
ตเพื่
อให้
เราได้
เรี
ยนรู้
ก็
เหมื
อนกั
บอาจารย์
ใหญ่
ในหมอ
รั
กษาคน การเสี
ยสละชี
วิ
ตโดยมี
เหตุ
เพื่
อให้
เราได้
เรี
ยนรู้
และนำไป
ช่
วยเหลื
อเพื่
อนๆ เขาได้
อี
กหลายร้
อยชี
วิ
ต จึ
งเป็
นการเสี
ยสละที่
มี
ค่
ามาก
ทำให้
เราเปลี่
ยนทั
ศนคติ
ของตนเองได้
เราจึ
งนำสิ่
งเหล่
านั้
นมาเป็
นแรง
บั
นดาลใจในการทำงาน เราจะเป็
นหมอที่
ดี
จะใช้
สิ่
งต่
างๆ ที่
เขาเสี
ยสละ
ให้
กั
บเรา นำไปช่
วยชี
วิ
ตที่
เหลื
ออยู่
ให้
มากที่
สุ
ด ดี
ที่
สุ
ด และต้
องเตื
อนสติ
ให้
เราอย่
าตาย อย่
าเจ็
บ อย่
าป่
วย เพราะสมั
ยตอนที่
เกเรคิ
ดว่
าเจ็
บป่
วยก็
ช่
างมั
น ให้
มั
นหายเอง ไม่
ต้
องกิ
นยา ปล่
อยตั
วไป แต่
ณ เวลานี้
เราเริ่
ม
รู้
ตั
วเองว่
าเรามี
ผลต่
อการอยู่
รอดของอี
กหลายชี
วิ
ต
คุ
ณได้
เรี
ยนรู้
หลั
กธรรมข้
อไหนจากการทำอาชี
พนี้
เกิ
ด แก่
เจ็
บ ตาย ข้
อนี้
ชั
ดมาก และได้
เรี
ยนรู้
ว่
าสุ
ดยอดของการให้
คื
อการให้
โดยไม่
หวั
งผลตอบแทน เพราะสิ่
งที่
ให้
กั
บสั
ตว์
ป่
า เราไม่
ได้
รั
บผล
ตอบแทนอะไรเลย ถ้
ารั
กษาสั
ตว์
เลี้
ยง เวลารั
กษาคนก็
จะให้
ค่
ารั
กษามา
แต่
กรณี
รั
กษาสั
ตว์
ป่
า เจ้
าของสั
ตว์
ป่
าคื
อคนทั้
งประเทศ เราไม่
รู้
จะไป
เก็
บเงิ
นกั
บใคร เพราะฉะนั้
นโดยฐานะและโดยหน้
าที่
เราเป็
นข้
าราชการ
ภาษี
ของประชาชนคื
อสิ่
งที่
จ้
างเรามาอยู่
แล้
ว ทำให้
ไม่
คิ
ดเรื่
องอื่
นแล้
ว ไม่
ต้
องคิ
ดว่
าค่
ายาเท่
าไร คิ
ดแต่
ว่
าสำหรั
บสั
ตว์
ที่
กำลั
งจะตายเขาควรจะต้
อง
ได้
รั
บการดู
แลอย่
างดี
ที่
สุ
ด นั่
นคื
อการให้
โดยบริ
สุ
ทธิ์
ใจ และจะเป็
นความ
ท้
าทายมากในการรั
กษา เพราะเราต้
องใช้
มั
นสมอง ใช้
ความคิ
ด ใช้
ประสบการณ์
มาช่
วยเหลื
อเขาให้
ได้
จึ
งเป็
นการให้
ที่
ไม่
หวั
งผลตอบแทน
และเป็
นการให้
ที่
ทำให้
เรามี
ความสุ
ขมาก ก่
อนรั
กษาเขาอาจจะวิ่
งไล่
กระทื
บเพราะเราเข้
าไปยิ
งยาสลบ แต่
ตอนที่
เรารั
กษาเสร็
จ แววตาที่
เขา
มองเราหรื
อการส่
งเสี
ยงร้
อง โดยที่
เราอาจจะตี
ความหมายได้
ไม่
ชั
ดเจนนั
ก
นั่
นคื
อการตอบแทนอย่
างหนึ่
งที่
เรารู้
สึ
กว่
าเป็
นสิ่
งที่
เงิ
นหาซื้
อไม่
ได้
คุ
ณเคยป่
วยเกื
อบตายมาสองครั้
ง มั
นได้
สอนอะไรคุ
ณบ้
าง
เราดำรงชี
วิ
ตอยู่
ในธรรมชาติ
ธรรมชาติ
เปรี
ยบเหมื
อนอวั
ยวะส่
วนหนึ่
ง
ของร่
างกายเรา เมื่
อไรที่
ธรรมชาติ
เปลี่
ยนแปลง ร่
างกายเราก็
ได้
รั
บผล
กระทบ เพราะฉะนั้
นถ้
ารั
กตั
วเองก็
อย่
าทำร้
ายธรรมชาติ
การทำร้
าย
ธรรมชาติ
ก็
เท่
ากั
บเป็
นการทำร้
ายตั
วเอง เพราะการที่
ผมป่
วยเกื
อบตาย คื
อ
ผมป่
วยด้
วยมาลาเรี
ย ซึ่
งเชื้
อโรคมาลาเรี
ยก็
คื
อธรรมชาติ
ถ้
าเราไป
เปลี่
ยนแปลงธรรมชาติ
ผลกระทบก็
เกิ
ดขึ้
นกั
บตั
วเรา
การที่
คลุ
กคลี
กั
บสั
ตว์
ป่
าอยู่
ตลอดเวลา ทำให้
ทั
ศนคติ
ของคุ
ณ
เปลี่
ยนแปลงไปอย่
างไรบ้
าง
ตอนนี้
เวลาเราอยู่
ในสั
งคม เราจะได้
ยิ
นอยู่
คำเดี
ยวคื
อคำว่
าโลกมนุ
ษย์
แต่
พอเราทำงานในป่
า เราไปเห็
นเพื่
อนร่
วมโลกอื่
นๆ ทำให้
เริ่
มได้
ยิ
นคำอื่
น
เพิ่
มมากขึ้
น นั่
นก็
คื
อโลกของช้
าง โลกของสั
ตว์
ป่
า ที่
เราบอกว่
าโลกมนุ
ษย์
จึ
งไม่
ใช่
ของมนุ
ษย์
คนเดี
ยว เป็
นโลกของสิ่
งมี
ชี
วิ
ตอื่
นด้
วย เพราะฉะนั้
นการ
ไม่
ทำร้
ายซึ่
งกั
นและกั
น ไม่
เบี
ยดเบี
ยนกั
น จึ
งเป็
นการให้
เกี
ยรติ
อย่
างสู
งกั
บ
เพื่
อนร่
วมโลกอื่
นๆ สั
งคมต้
องตระหนั
กอยู่
เสมอว่
าถ้
าสิ่
งมี
ชี
วิ
ตใดชี
วิ
ตหนึ่
ง
บนโลกใบนี้
อยู่
ไม่
ได้
ไม่
ช้
าไม่
นาน สิ่
งมี
ชี
วิ
ตอื่
นๆ ก็
อยู่
ไม่
ได้
เช่
นกั
น ผล
กระทบมั
นเป็
นห่
วงโซ่
ยกตั
วอย่
างถ้
าไม่
มี
ต้
นไม้
มนุ
ษย์
ก็
อยู่
ไม่
ได้
แต่
ถ้
ามอง
ในทางกลั
บกั
น ถ้
าไม่
มี
มนุ
ษย์
ต้
นไม้
อาจอยู่
ได้
ก็
ได้
มนุ
ษย์
จึ
งต้
องมองตั
วเอง
ให้
ดี
หน่
อย จุ
ดเปลี่
ยนแปลงต่
างๆ จึ
งอยู่
ที่
มนุ
ษย์
นี่
เอง ถ้
ามนุ
ษย์
ดำรงชี
วิ
ต
โดยมี
เหตุ
มี
ผล ทุ
กอย่
างก็
อยู่
ได้
นาน ปั
ญหาที่
เกิ
ดขึ้
นทุ
กวั
นนี้
ก็
เกิ
ดจาก
มนุ
ษย์
ทั้
งนั้
น สั
ตว์
ป่
าไม่
รู้
เรื่
องหรอก แต่
ถามว่
าได้
รั
บผลกระทบไหม ก็
ได้
รั
บ สุ
ดท้
ายผลกระทบก็
ย้
อนกลั
บมาที่
มนุ
ษย์
อี
ก
คุ
ณมองอนาคตในการรั
กษาสั
ตว์
ป่
าอย่
างไร
ในการทำงานของเรา ตั
วชี้
วั
ดความสำเร็
จในการทำงาน ไม่
ได้
อยู่
ที่
ว่
า
ปี
หนึ่
งหมอล็
อตต้
องรั
กษาสั
ตว์
พั
นตั
ว คิ
ดแบบนี้
ได้
ในกรณี
สั
ตว์
เลี้
ยงเท่
านั้
น
แต่
ในการรั
กษาสั
ตว์
ป่
า จำนวนสั
ตว์
ที่
รั
กษาไม่
ได้
เป็
นตั
วชี้
วั
ดคุ
ณภาพหรื
อ
ความสำเร็
จในการทำงาน ถ้
าจำนวนสั
ตว์
ที่
เรารั
กษาหรื
อเคสต่
างๆ ลดลง
เมื่
อไร นั่
นคื
อตั
วชี้
วั
ดความสำเร็
จในการทำงานของเรา เราไม่
ได้
เน้
นรั
กษา
ไปวั
นๆ แต่
เน้
นเรื่
องการป้
องกั
น ถ้
าจั
ดการดี
ปั
ญหาก็
ไม่
เกิ
ด เมื่
อไรที่
สั
ตว์
ป่
าบาดเจ็
บน้
อยลง แสดงว่
าสั
งคมเริ่
มตระหนั
กและเริ่
มคิ
ดถึ
งเรื่
องนี้
แล้
ว คุ
ณภาพชี
วิ
ตสั
ตว์
ป่
าก็
ดี
ขึ้
น ในอนาคตเราจึ
งคาดหวั
งว่
าการรั
กษา
สั
ตว์
ป่
าที่
ป่
วยหรื
อบาดเจ็
บจะต้
องลดลง
ความขั
ดแย้
งอั
นสมดุ
ลของการให้