Read me 9 - page 3

ตอนที่ คุ ยกั นว่ า จะทำ � Read Me ฉบั บ ‘ อ า เ ซี ยน ’ นั้ น
ผมมีคำ�คำ�หนึ่งผุดขึ้นมาในใจครับ
แ ล ะ ขณะ ที่ ก ร ะ บ ว น ก า ร ทำ � หนั ง สื อ เ ล่ มนี้ กำ � ลั ง ดำ � เ นิ น ไ ป
เหตุ การณ์ อุ ทกภั ยในบ้านเราก็ ดำ�เนิ นต่ อเนื่ อง ทวี ความรุ นแรง
และคืบใกล้ กรุ งเทพฯ มากขึ้ นทุ กที แล้ วคำ�คำ �นี้ก็ ผุดขึ้ นมาในใจ
ของผมอีกหน
คำ�ที่ว่านี้ คือคำ�ว่า ‘เส้นแบ่ ง’ ครับ
จริ งๆ แล้วเส้นแบ่งหลายๆ อย่ างในชี วิ ตและในสังคมของเรา
มันไม่ ได้มี อยู่ในธรรมชาตินะครั บ แต่ล้ วนเป็ นเรื่องที่ ถู กกำ�หนดขึ้ น
ภายหลัง ไม่ว่ าจะเป็นเส้ นพรมแดน เส้นแบ่งเขต แบ่ งความเป็น
กรุ งเทพฯ กับต่ างจั งหวัด แบ่ งพรรคแบ่ งพวก แบ่งแยกแนวทาง
ของความคิด กระทั่งเส้นของความถู กและความผิด
แ ต่ ห ล า ย ๆ ค รั้ ง ที่ เ มื่ อ ม อ ง ข้ า ม เ ส้ น แ บ่ ง เ ห ล่ า นี้ ไ ป แ ล้ ว
เราอาจจะพบความคล้ายคลึ งของสิ่งที่อยู่สองฟากฝั่งของเส้นแบ่ ง
คนที่อยู่คนละจังหวัด ก็ยังเป็นคนที่อยู่ร่วมประเทศเดียวกัน
คนที่อยู่ คนละประเทศ ก็ยังมี อะไรคล้ายๆ กัน ไม่ ว่ าจะเป็นเรื่อง
ความเชื่อ วัฒนธรรม หรือความคิดต่างๆ
คนที่มีแนวคิดทางการเมืองต่างกัน ก็ยังรู้ ร้อนรู้หนาว รู้จักความเศร้า
ความเจ็บ เหมือนๆ กัน และยังอาจมีความคิดเรื่ องอื่นๆ คล้องจองกัน
ก็เป็ นได้
เ รื่ อ ง เ ส้ นแบ่ งนี้ จะ ว่ า ไ ปก็ ทำ � ใ ห้ คน เ ร า รบร ากั นมา เ รื่ อยๆ
ในประวัติ ศาสตร์นะครั บ กระทั่งในปั จจุบั นเราก็ยั งอยู่กั บเส้นแบ่ ง
และทะเลาะกันเพราะเส้นแบ่ งอยู่
ผมไม่ ได้ คิดว่ าเราควรจะยกเลิ กเส้ นแบ่ งทั้งหลายหรอกครั บ
แต่หลายๆ ครั้ งเรายึดมั่นกั บเส้ นพวกนี้มากเกินไป อย่างไรก็ อย่ าลืม
ว่ าในบางเวลา หรือเมื่อผ่ านเวลาไปแล้ว เส้ นแบ่งเหล่านี้มันก็อาจ
จะเลือนๆ ไปก็ เป็นได้ และหลายๆ ครั้งเส้นแบ่ งก็ไม่ได้มีไว้ ‘แบ่ ง’
แต่มีไว้ เพื่อ ‘บอก’ อะไรบางอย่างเท่านั้น อย่ างเช่นเพื่อบอกตำ�แหน่ ง
แห่งหน หรือเพื่อทำ�ให้คนเราเข้าใจบางเรื่องได้ง่ายขึ้น
การรวมประเทศอาเซียนเข้าด้ วยกัน ไม่ว่ าจะทำ�ได้ลงตัวหรือไม่ลงตัว
สั กแค่ไหน เราก็จะได้ เห็นปรากฏการณ์ ที่เส้ นแบ่งบางอย่ างกำ�ลังถู ก
ทำ�ให้เลือนลงไปแน่ๆ
ในโอกาสแบบนี้ น่าจะเป็นจังหวะที่ดีที่เราได้เริ่มหันมาพิจารณาเรื่อง
เส้นแบ่ งต่างๆ ที่อยู่ ในใจเราสักหน่ อย มองข้ามเส้นแบ่งไปยั งคนที่อยู่
อี กฟาก แล้วค่ อยๆ พิจารณาดูว่ าเรายึดติ ดกับเส้ นไหนมากเกิ นไป
บ้างไหม หรือมีเส้นไหนที่เก่าเกินสมัยไปแล้วบ้ าง ก็น่าจะทำ�ให้เราได้อยู่
อย่างเข้าอกเข้าทั้งธรรมชาติและตัวเองมากขึ้นไม่ น้อย
วิภว์ บูรพาเดชะ
บรรณาธิการบริหาร
วั นแรกที่โลกเริ่มหมุนจนถึงวันนี้นับเป็นเวลาเท่าไร?
แล้ วลมหายใจแรกของมนุษย์ล่ะ?
มนุ ษย์เกิ ดมาจากไหน? ...จากคราบไคลของพระเจ้ า จากคำ�สั่ง
ของเทวดา หรือว่า จากกระบอกไม้ไผ่!
แต่ ถ้ าหากทฤษฎี การกำ �เนิ ดของสิ่ งมีชี วิ ตที่ ว่ า “ทุ กสรรพชี วิ ต
ล้ วนกำ�เนิ ดมาจากสสารในสภาวะที่เหมาะสมจนเกิ ดเป็ นสิ่งมีชี วิ ต
เซลล์ เดียวแล้ ววิวั ฒนาการมาตามลำ�ดับ” หากคำ �กล่าวนี้ เป็นจริ ง
‘เรา’ คงมีจุดกำ�เนิดที่ไม่ต่างกัน
จนกระทั่งวันที่สมองของเราสอนให้รู้ จักกับการ ‘แยก’
เวลาผ่านพ้ นจากจุดเล็กๆ ไล่เลยมาจนถึงจั กรวาล บนดาวเคราะห์
บูดเบี้ยวที่ เรียกว่า “โลก” ผืนดินจะรู้หรื อไม่ ว่าพวกเราขีดเส้ นแบ่ง
เธอจนไม่ เป็นผืนเดียวกัน ต่างที่ ต่างถิ่นล้ วนมีสิ่งที่ ทำ�ให้เราแตกต่ าง
รู ปร่ า ง หน้ าตา ภาษา วั ฒนธ ร รม วิ ถี ชี วิ ต คว าม เ ชื่ อ . . .
นี่คือฉัน นั่นคือเธอ
แท้จริงแล้ วฉันกับเธอแตกต่างกันจริงๆ หรือ?
ความคิดข้างบนเป็นผลมาจากการทำ�งานเล่มนี้
เล่มที่เราว่ากันด้วยเรื่อง ‘อาเซียน’
ตอนแรกแอบหวั่ นใจว่ าอาเซี ยนเป็นสิ่ งที่ เราได้ยิ นกั นมานาน
แต่ มาคิ ดดูให้ ดีสิ่ งที่ อยู่กั บเรามานานอย่ างอาเซี ยนเรารู้ จั กเพื่ อนๆ
ของเราในกลุ่มนี้ดีแค่ไหน
เราจึ งมาตกลงกั นในที มว่ าจะนำ �เสนอให้เห็ นถึ งเอกลั กษณ์
วั ฒนธรรม ความโดดเด่ น ของ 9 ประเทศเพื่อนสนิท และอี ก 1
ประเทศอนาคตเพื่ อนใหม่ ในรู ปแบบและมุ มมองที่ แตกต่างกัน
เพื่ อที่ เ ราจะได้ ทำ �ความรู้ จั กกั บเพื่อนๆ ของ เ รา ให้ มากยิ่ งขึ้ น
และจากการศึ กษาข้ อมูลทำ �ให้ เราได้เรียนรู้ ถึ งวิ ถี ชี วิ ตวั ฒนธรรม
ผ่ า น จ า ก ทั้ ง ตั ว ห นั ง สื อ แ ล ะ ก า ร พู ด คุ ย จ น เ กิ ด เ ป็ น เ นื้ อ ห า
ที่จะปรากฏต่อสายตาท่านผู้อ่าน
สิ่ งที่ แฝงอยู่ระหว่ างบรรทั ดคือ ‘ความแตกต่าง’ ของเพื่ อนเรา
แต่ละประเทศที่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว แต่เมื่อมองให้ลึกลงไปในอีกมุ ม
ก็ สะท้อนให้เห็นถึง ‘ความไม่ต่าง’ จากความคล้ายคลึงบางอย่างที่ เกี่ยว
พวกเราทั้งหมดไว้ หรือจะว่าไปแล้ วสิ่งที่ เรียกว่าเอกลักษณ์ ซึ่งมี เพียง
หนึ่ งเดียว แท้ จริงแล้ วเราแค่ ลืมคิ ดไปว่ าจุดกำ �เนิ ดของสิ่งเหล่านั้ น
ล้ วนเกี่ ยวเนื่องและผูกพันกั นจนแกะไม่ออก... จนในวันหนึ่งสิ่ งที่เรา
เ ค ย แ ย ก ก็ กำ � ลั ง จ ะ ก ลั บ ม า ร ว ม กั น อี ก ค รั้ ง ภ า ย ใ ต้ ชื่ อ ว่ า
“ประชาคมอาเซี ยน” ในอนาคตอั นใกล้นี้...
ขอขอบคุณโอกาสในการเรี ยนรู้ที่ไม่มีวันจบสิ้นฯ
อนัญ’ นฤที
บรรณาธิการ