Read me 9 - page 31

โ ดยธรรมช าติ ของการ เ ดิ นทา ง ‘ ไ กล ’ มั กจะ ใ ห้
ประสบการณ์ ใหม่ ๆ เสมอ และด้ วยสภาพแวดล้ อม
ที่เปลี่ยนไปอย่ างสิ้นเชิงคงเหมาะกับนักเดิ นทางที่แสวงหา
ความท้ าทาย ทว่าในทางกลั บกันก็ เกิดเป็ นคำ �ถามที่ว่ า
การเดินทาง ‘ใกล้ ’ นั้ นไม่สามารถตอบสนองสิ่งเหล่ านี้ได้
ระยะทางมีผลขนาดนั้นจริงหรื อ?
สราวุ ธ เฮ้ งสวัสดิ์ หรื อเจ้ าของนามปากกา นิ้ วกลม
นั กเดิ นทางผู้ ถ่ ายทอดประสบการณ์ ผ่านตั วหนั งสื อ
อั นมี มิ ติ ที่ ออกเดิ นทางไม่ ว่ าจะ ใกล้หรื อไกลมาแล้ ว
เกื อบทั่วโลก จึงมาอธิ บายความหมายของการเดิ นทาง
ใกล้ ซึ่ งอาจเปลี่ยนมุ มมองต่อการเดินทางไกลของคุ ณ
ได้อย่างคาดไม่ถึง
เพี ยงแค่ เปิ ดใ จและก้ า ว เท้ าออกจากบ้ านเท่ านั้ น
ระยะทางจะใกล้หรือไกลก็ไม่ สำ�คัญ
อะไรคือนิยามของการเดินทางใกล้ในความหมายของคุณ
อาจเป็ นธรรมดาก็ได้ ที่เรารู้ สึกว่าเวลาไม่ได้ ออกไปไหนไกลๆ
จะไม่ ได้รู้ สึกพิ เศษ แต่ จริ งๆ ความพิเศษมั นไม่ได้ขึ้ นอยู่ กับ
ระยะทาง เป็นไปได้ ว่ามี รายละเอียดที่น่ าสนใจ เมื่อเราให้เวลา
กับมั น แม้ว่าจะเป็ นสถานที่ใกล้ ๆ ก็ ตาม เช่ นตอนที่ไปเขมร
ได้ ไปนั่งคุ ยกับพระที่ นั่น พระท่ านเล่าให้ ฟั งว่าเหตุผลที่ มาบวช
ก็เพื่อศึกษาภาษาอั งกฤษ อย่างนี้เป็ นรายละเอี ยดที่ เราคิดไม่ถึง
ว่ าทำ�ไมคนคนหนึ่งที่ อยากเรียนภาษาอั งกฤษถึงได้ ออกบวช
โดยไม่ ได้ศึกษาพระธรรมเป็นเป้าหมายหลัก แต่เป็นพระเพื่ อจะได้
มานั่งที่นครวัดเพื่อคุยกับชาวต่างชาติเรียนรู้ภาษาอังกฤษไปเรื่อยๆ
ซึ่งเป็นสิ่งที่ต่างไปจากบ้ านเรา คือมีพระเหมื อนกัน แต่จุดมุ่งหมาย
ต่างกัน แค่นี้ก็มีความพิ เศษในดินแดนใกล้ๆ แล้ว
แล้วอย่ างนี้ทำ�ให้การเดินทางใกล้แตกต่ างจากการเดินทาง
ไกลอย่างไร
ต่างตรงที่เมื่อยก้นน้อยลงหน่อย (หัวเราะ) ตอนที่ไปเขมรไม่ได้
ขึ้นเครื่องบินด้วย นั่งรถไป ถามว่าเร็วกว่าไหม ก็ใช้เวลาเท่าๆ กับ
นั่งเครื่องบินไปไกลๆ อยู่ ที่ว่าเราเดินทางด้วยวิธีไหนมั้ ง ความต่าง
อาจจะอยู่ที่ว่ ามันตื่ นเต้นคนละแบบ เราจินตนาการว่าบ้านเมือง
เขาคงไม่ ต่างจากเรามาก คงคล้ ายๆ กั บภาคอี สานของเรา
อยากไปเห็ นว่าสภาพบ้ านเรื อน ถนนหนทางว่าจะเป็ นยั งไง
แต่ถ้าเราบิ นไปยุโรปหรืออเมริกา เราคงคาดหวังจะไปเห็ นอะไร
ที่ ลํ้ากว่ าของเรา อย่ างที่ เพิ่ งไปมาตอนทำ�รายการ พื้ นที่ ชีวิต
โปรดิ วเซอร์ รายการพูดว่ า ไม่ว่ าเป็ นประเทศไหน จะดีร้ าย
กว่าเรายังไง เวลาเราไปเที่ ยว เรามักจะเห็นว่ามั นดีกว่าเราเสมอ
อาจเพราะเราก้ าวเท้ าออกไป เราคงไปหาข้ อดี ของคนอื่น
อยากเดิ นทางออกไปหาสิ่ งที่ดี กว่ า สายตาก็ เลยมองแบบ
เปรี ยบเทียบตลอดเวลา สมมติ ว่าเราไปเมื องที่ไม่มีความเจริ ญ
เท่ากรุ งเทพฯ เราอาจจะรู้สึ กว่าดี จั งเลย มี ธรรมชาติ แต่ถ้า
ไปเมืองที่ ทันสมัยมากๆ เราอาจจะรู้ สึกว่าเจริ ญจังเลย แต่ พออยู่
ไปได้สักพักเราจะเริ่มเห็ นว่าในสิ่งที่ดีๆ ทั้งหลายที่เห็นก็มีสิ่งไม่ดีอยู่
เหมือนกั น
ทำ�ไมคนไปเที่ยวถึงอยากแสวงหาความเจริญกว่า
คิ ดว่าคนไปเที่ ยวอยากไปแสวงหาการพักผ่ อน ต้ องการสิ่งที่
สะดวกสบาย เพราะฉะนั้นประเทศที่เรามองไปแล้วรู้สึกว่าไม่ สบาย
เท่ ากั บการนอนอยู่ บ้ าน เราอาจจะไม่เลื อกไปเที่ ยวประเทศ
แบบนั้นก็ ได้ จึ งไม่แปลกที่ คนส่ วนใหญ่ อยากไปเที่ ยวสิ งคโปร์
ซึ่ ง เ ป็ นป ร ะ เ ทศที่ น่ า เ ที่ ย ว แ ล ะ ดู ทั น ส มั ย ม า ก ใ น อ า เ ซี ย น
แ ต่ มั น ต่ า ง กั บ ค น ที่ ต้ อ ง ก า ร ไ ป ห า ป ร ะ ส บ ก า ร ณ์ ใ ห ม่ ๆ
ต้ องการไปผจญภั ย เขาอาจจะ เลื อกไปเขมรหรื อพม่ าก็ ได้
เพราะน่ าจะมีอะไรบางอย่างที่ แปลกตาไปจากชี วิตปกติ ของเขา
เหตุ ผลมันอยู่ ที่คนคาดหวั งอะไร อย่างถ้าเราไม่ได้คาดหวังว่ าจะได้
เ จอผู้ หญิ งสวยมาก สวยนิ ดหนึ่ งก็ พิ เศษแล้ ว เ ราว่ าระดั บ
ความคาดหวังมันเปลี่ ยนไปตามประเทศที่ไปด้ วย คือประเทศใกล้
คนก็คาดหวั งตํ่ากว่าประเทศไกล เพราะความคาดหวังอาจจะแปร
ไปตามค่ าตั๋วเครื่ องบินด้วย พอเราจ่ายตังค์ น้อยก็อาจไม่ได้ต้องการ
ผลลัพธ์ที่อลังการ
ถ้าไปประเทศที ่เหนือกว่าเรา หลังจากกลับมาแล้วทำ�ให้ เรา
มองประเทศเราด้อยลงไหม
ก็ไม่นะ แต่จะมีการอิจฉาเขาในบางอย่าง เราอาจจะอิจฉาเรื่อง
อากาศที่ เย็ นดี หรื ออย่างสิ งคโปร์เขามี พิ พิ ธภั ณฑ์ ที่ น่ าสนใจ
มี โรงละครที่มี คณะละครที่มีชื่อเสี ยงน่าสนใจมาเล่ น ถ้าบ้ านเมือง
เ ร ามี เ รื่ องของศิ ลปวั ฒนธ ร รมที่ ตื่ นตั วกว่ านี้ ก็ คงน่ าสนุ กดี
ก็เคยเขี ยนไว้นะว่าเวลาก้ าวเท้าออกจากบ้ านให้ วางไม้บรรทั ดไว้
ในบ้าน ถ้าเราถือไม้บรรทั ดไว้วัดนู่ นวั ดนี่จะทำ �ให้เห็ นความตํ่ าสูง
แต่ จริงๆ มันไม่ ได้ต่ำ�สู งหรอกมั้ง เพียงแต่ว่าเรามักจะไปสั งเกตว่า
คนในประเทศนั้นๆ เขาพอใจชีวิตเขารึ เปล่า ซึ่งน่าสนใจตรงที่ ว่า
ประเทศที่ไม่ ได้ ศิ วิไลซ์ มากอย่ างเนปาล อินเดี ย แต่ พอไปคุ ย
กับคนที่นั่นเขากลั บไม่มีปัญหานะ เขาพอใจกับชีวิตของเขา
ความพิ เศษของการเดินทางใกล้ในแถบประเทศเพื ่อนบ้าน
คืออะไร
ความพิ เศษอาจไม่ได้อยู่ที่ความต่ างมาก แต่อยู่ที่ความคล้ายกัน
กับเรา ทำ �ให้ เห็นว่ าอะไรที่ทำ�ให้ เขาเหมือนเราหรื อไม่ เหมือนเรา
ถ้าเราไปเที่ยวที่ประเทศใกล้ๆ เราจะเห็ นเส้นโยงใยจากเราไปสู่เขา
จากเขามาสู่เรา อย่างเขมรที่ สร้างนครวัดโดยคิดว่าเป็นเขาพระสุเมรุ
ก็คล้ ายๆ กับที่เราสร้ างเจดีย์ ไหม เป็ นการเชื่อมโยงวัฒนธรรม
ความเชื่อว่ าเกี่ยวข้องกันยังไง หรื ออย่างศิลปะบางอย่างเราก็ได้รั บ
มากจากขอม และขอมได้รับมาจากอิ นเดีย ทำ�ให้อยากย้อนเส้นทาง
กลับไปอีกว่าก่ อนหน้านั้นอินเดียได้รั บมาจากไหน ถ้าไปยุโรปอาจจะ
ไม่ได้ เห็ นการเชื่ อมโยงเท่ากับประเทศในอาเซี ยน ที่ทำ �ให้รู้ สึ ก
ใกล้ ตั วกว่ า และอาจกลายเป็ นแรงบั นดาลใจให้คนไปเที่ ยว
อยากออกไปหาอะไรต่อก็เป็นได้
31
Read Me 9