Read Me 35 - page 11

011
35
เมื่อวันที่ 14 พฤษภาคม 2558 แบ๊งค์ งามอรุ ณโชติ อาจารย์คณะเศรษฐศาสตร์
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี ให้ความเห็ นเกี่ยวกับฟรีแลนซ์ ไว้ใน
งานเสวนา ‘#แรงงานหนักมาก #ฟรีแลนซ์ก็ เช่นกัน : จากขบวนการแรงงาน ถึงการ
เติบใหญ่ของ Gen Y’ ว่า “กระแสของฟรี แลนซ์ อาจเป็นกระแสของคนเมืองหรื อ
คนที่มีฐานะทางบ้ านดี เพราะถ้าเลือกได้ แรงงานที่ไม่ได้เติบโตมาในครอบครั วที่มี
ก�ำลั งทรัพย์มากมายก็ยังคงให้ ความส�ำคั ญกับความมั่นคงของอาชีพ จากผลส� ำรวจ
พบว่า 70% ของคนที่เลือกมาเป็นฟรีแลนซ์ จะเป็ นฟรีแลนซ์ก็ต่อเมื่อที่บ้านมีพี่ หรือ
น้องที่พร้ อมท�ำงานมั่นคงอย่างน้อยหนึ่ งคน”
ในงานเสวนาเดี ยวกัน อ.ศิโรตม์ คล้ามไพบูลย์ นักวิชาการด้ านรัฐศาสตร์ ได้
แสดงความเห็นเพิ่มเติมว่ า “ภาครัฐควรดูแลแรงงานฟรีแลนซ์ โดยเฉพาะเรื่อง
สวัสดิการ ทั้งแรงงานในระบบและนอกระบบ เพื่อให้ทุกคนได้รั บสิทธิประโยชน์ เหมาะ
สมกับสภาพทางสังคมในยุคปัจจุบัน”
ผู้ เขียนเองในฐานะที่ท�ำงานฟรีแลนซ์มาเกือบสามปี ก็ เห็นด้วยกับ อ.แบ๊งค์และ
อ.ศิโรตม์เช่นกัน เพราะเท่ าที่พิจารณาจากตัวเอง เหตุผลที่กล้าตัดสินใจเป็นฟรีแลนซ์
ก็เนื่ องจากทุกวันนี้ยังอาศั ยอยู่ กับครอบครั ว โดยไม่ต้องรั บผิดชอบค่าใช้จ่ายต่างๆ
ภายในบ้าน ยังไม่ ต้องเลี้ ยงดูบุพการี และยั งไม่มีภาระในการผ่อนทรัพย์สิ นมูลค่าสูง
อย่างบ้ านหรือรถ ซึ่งเพื่ อนรอบตัวที่ประกอบอาชีพฟรีแลนซ์ หลายๆ คนก็มีวิถีการ
ด�ำเนินชีวิตใกล้เคียงกัน แทบไม่มีใครเลยที่มีชีวิตปากกัดตีนถีบแล้วเลื อกเดินทางนี้
ฟรีแลนซ์ ส่วนใหญ่มักเป็นคนที่เติบโตในครอบครัวระดับชนชั้นกลางขึ้นไป พ่อแม่มี
ฐานะพอสมควรและพร้อมให้ความช่ วยเหลือในกรณีฉุกเฉิน
แต่ ใช่ว่าพวกเขาจะหวังพึ่งพิงครอบครัวตลอดไป การพยายามผลักดันตั วเอง
ไปให้ถึงจุดที่มีรายได้มั่นคงและสามารถเป็นเสาหลั กแก่ครอบครัวได้ เป็นเป้าหมาย
ส�ำคั ญที่ฟรี แลนซ์ส่ วนใหญ่ตระหนัก ไม่ต่างกับความใฝ่ฝั นในการได้เลื่อนต�ำแหน่ง
ของมนุษย์เงินเดือน
นอกจากเรื่ องเงินๆ ทองๆ ที่ต้องค� ำนึงถึงแล้ ว อีกสิ่งหนึ่งที่ไม่ควรละเลยคือการ
พัฒนาศักยภาพตัวเองอยู่เสมอ และหมั่นหาโอกาสออกไปสร้างความสั มพันธ์ พบปะ
แลกเปลี่ยนความคิดเห็น กับผู้ คนที่ท�ำงานในแวดวงเดียวกั นบ้าง เพราะลักษณะ
งานของฟรี แลนซ์ส่ วนใหญ่มักเป็นการท�ำงานคนเดียว ซึ่งข้อดีคือเราสามารถมีสมาธิ
จดจ่อกับการได้ อย่างเต็มที่ และก�ำหนดช่ วงเวลาท�ำงานเองได้ตามความถนัด แต่
ข้อเสียที่ตามมาคื อ หากเป็นเด็กจบใหม่ที่ไม่เคยมีประสบการณ์ท�ำงานมาก่อน แล้ว
ตัดสินใจกระโจนสู่สนามฟรีแลนซ์ทันที ก็อาจขาดโอกาสในการเรียนรู ้งานจากหัวหน้า
หรือรุ่นพี่ในองค์ กร และเมื่อท�ำงานคนเดียวไปนานๆ ขาดการแลกเปลี่ยนเรียนรู้จาก
ผู้อื่ น ก็อาจท�ำให้มิติในการสร้างสรรค์ผลงานไม่กว้างขวางเท่าที่ ควร
โจทย์ส�ำคั ญที่คนท�ำงานฟรีแลนซ์จะต้องตรวจสอบตัวเองอยู่เสมอคือ เราเป็นคน
ท�ำงานที่มีประสิทธิภาพมากน้อยแค่ไหน เพราะวันหนึ่ งถ้ามาตรฐานในการท�ำงาน
ตกต�่ำลง เราอาจไม่ใช่ผู้ ถูกเลือกอีกต่อไป
ข้ อจ�ำกั ดส�ำคัญของฟรีแลนซ์คือเรื่องความไม่แน่นอนของรายได้ บางเดือนเราอาจมี
รายรับอู้ฟู่ทะลุไปถึ งหลักแสนบาท แต่บางเดือนก็ อาจไม่มีเงินเข้ามาเลยสักบาทก็เป็นได้
ฉะนั้ น การออมอย่ างถูกวิธีจึ งเป็ นสิ่งที่ฟรีแลนซ์มืออาชีพไม่ควรละเลย กฎเหล็ กที่
นักวางแผนการเงิ นแนะน�ำเสมอ ไม่ว่ าจะส�ำหรั บคนท�ำงานประจ�ำหรื องานฟรีแลนซ์
นั่นคือ ‘การออมก่ อนใช้’ เมื่อมีรายรับเข้ามาควรแบ่ งสรรปันส่วนไว้เป็นเงินออมก่ อนที่จะน�ำ
ไปใช้ จ่ายอยู่เสมอ ซึ่งมนุษย์เงินเดือนทั่วไปอาจจะออมประมาณ 10 - 30% ของเงินเดือน
แต่ส� ำหรับฟรีแลนซ์ ถ้าเป็นไปได้ควรออมให้อยู่ราวๆ 50% ของรายได้ เพื่อกันเงินไว้ส� ำหรับ
เดือนที่มีรายได้ต�่ำกว่าเกณฑ์ และก่ อหนี้ให้น้อยที่สุ ด รวมถึงจดรายละเอียดการใช้จ่ายเงิน
ไว้เสมอ เพื่ อตรวจสอบนิสั ยการใช้เงินของตนเอง จะได้ลดความฟุ ่มเฟือยลงไปได้บ้าง และ
อย่าลืมบันทึกไว้ด้ วยว่าเรารับเงินจากบริษัทไหน เป็ นจ�ำนวนเงินเท่าไหร่ มีการหั กภาษี ณ
ที่จ่ายหรื อไม่ การบันทึกรายรั บนอกจากจะช่วยอ�ำนวยความสะดวกในการค�ำนวณภาษี
ปลายปีแล้ว ยังท� ำให้เราไม่ลืมด้ วยว่าผู้ว่าจ้างคนไหนยังไม่จ่ายเงิน ข้อนี้ส�ำคั ญมาก!
หากคิดท� ำงานฟรีแลนซ์ในระยะยาว จ�ำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องศึกษาการออมเงินใน
รู ปแบบต่างๆ การวางแผนเกษี ยณและเรื่องภาษีอย่างละเอียด เพราะฟรีแลนซ์ต้องจัดการ
รายละเอียดเหล่านี้ด้ วยตัวเองทั้งหมด ต่างจากพนักงานบริษัทที่ มีผู ้เชี่ยวชาญในองค์กรคอย
ให้ค�ำแนะน�ำ ในประเด็นเรื่องของภาษี ฟรีแลนซ์หลายคนมักเข้าใจผิดว่าเมื่อรับค่ าจ้างและ
ถู กหักภาษี ณ ที่จ่าย 3% เท่ากั บได้จ่ายภาษีเรียบร้อยแล้ว จึงไม่ได้ด�ำเนินการยื่นภาษีเมื่อ
ถึ งก�ำหนด ท�ำให้บางคนเกิดกรณี น�ำส่ งภาษีไม่ครบถ้วน ถูกเรียกเก็บภาษีย้อนหลั งและมี
ค่าปรับตามมาอีกมากมาย ความปวดหัวเหล่ านี้ล้ วนเป็นสิ่งที่ ต้องแลกมากับอิ สระทั้งสิ้น
ด้ านการออมเงินที่เหมาะสมส�ำหรับฟรีแลนซ์ นั้น ธนาคารกรุงศรีอยุธยา ได้แนะน�ำไว้ใน
บทความ ‘เคล็ดลับบริหารเงินส�ำหรับผู้ไม่มีรายได้ ประจ�ำ ฉบับฟรี แลนซ์’ ว่า ฟรีแลนซ์ควร
จะสร้ างความปลอดภัยให้ตัวเองด้วยการท�ำประกันชีวิตและประกันสุขภาพเอาไว้ และ
ควรมี เงินสดส� ำรองฉุกเฉินประมาณ 6 เท่าของรายได้ที่หาได้ ต่อเดือน เช่ น ถ้าเฉลี่ยแล้วทั้ง
ปีมีรายได้ตกเดือนละ 20,000 บาท ก็ควรมีเงินสดส�ำรองฉุ กเฉินอย่างน้อย 120,000 บาท
เผื่อกรณีที่บางช่ วงไม่มีใครจ้างงาน หรือเกิดอุบัติเหตุ เจ็บป่วยกะทันหัน จนเป็นเหตุให้ไม่
สามารถท� ำงานได้ชั่วคราว
อี กประเด็นหนึ่งที่น่าสนใจเกี่ยวกับเรื่องเงิ นๆ ทองๆ ของฟรีแลนซ์คือ เมื่อเปรียบเที ยบ
กั บคนที่ท�ำงานประจ�ำ ซึ่งมีระบบการขึ้ นเงินเดือนอย่ างชัดเจน และส่วนใหญ่ก็มักจะได้
เงินเดือนสูงขึ้นเมื่อย้ายบริษัท อี กทั้งหลายๆ บริษัทยังมี โบนัสปลายปีเป็นของขวัญให้ ชื่นใจ
อี กด้วย ในขณะที่ฟรี แลนซ์นั้น ถ้ าไม่ได้ท�ำธุรกิจส่วนตั วหรือลงทุนในช่องทางอื่นๆ เพิ่ม ก็ จะ
มีรายได้จากค่าจ้างเพียงอย่ างเดียว ซึ่งถ้ายังท�ำงานรูปแบบเดิมไปเรื่อยๆ โดยไม่ขยับขยาย
ช่ องทางในการหาเงินเพิ่มเติม รายได้ก็ จะหยุดอยู ่เท่าเดิม ต่างจากคนท�ำงานประจ�ำ
ที่รายได้มักเพิ่มขึ้นตามอายุงาน ฟรีแลนซ์จึ งต้องต่ อยอดด้วยการใช้ประสบการณ์และ
คอนเนกชั่ นหาช่องทางท�ำเงินให้งอกเงย หรื อขยับขยายไปสู ่การประกอบธุรกิ จส่วนตัว
หากอยากมีรายได้เพิ่มขึ้น
ส่ วนเรื่องของสวั สดิการ เมื่อเลือกที่จะมีอิ สระก็ต้องยอมรับเงื่อนไขชีวิตไร้ สวัสดิการ
ด้วยการสะสมเงินออมไว้มากๆ รวมถึงรักษาวินัยการใช้จ่ายอย่างเคร่งครั ดและศึกษาการ
ลงทุนในรูปแบบต่างๆ เช่น เงินฝากดอกเบี้ยสูง กองทุนรวม หรือหุ้นเพิ่มเติม แม้ปัจจุบัน
รั ฐบาลจะมีโครงการกองทุนการออมแห่งชาติ ออกมารองรั บการวางแผนเกษียณส�ำหรับ
ผู ้ประกอบอาชีพอิสระ โดยเปิดให้ ผู้ประกอบอาชีพอิ สระสมัครได้ตั้งแต่วันที่ 20 สิ งหาคม
2558 แต่ ฟรีแลนซ์หลายคนก็มองว่ า กองทุนดั งกล่าวจัดตั้งขึ้นมาเพื่อรองรับการออมของ
แรงงานนอกระบบหาเช้ ากินค�่ ำที่มีรายได้ไม่สูงนั ก เพราะให้ออมได้ไม่เกินปีละ 13,200
บาท และเงิ นบ�ำนาญที่จะได้รับไปตลอดชีพหลั งจากอายุครบ 60 ปีบริ บูรณ์นั้น เมื่อเที ยบ
กั บอัตราเงินเฟ้อ ถึงจะไม่ขาดทุนแต่ก็ไม่ได้สูงนัก จึงเหมาะที่ จะเป็นทางเลือกหนึ่งควบคู่ไป
กั บการออมรูปแบบอื่นๆ มากกว่า
บริหารเงินสไตล์ ฟรีแลนซ์ ฟรีแลนซ์ มั่นคงได้ จริงหรือแค่กระแส
บทความ ‘ฟรีแลนซ์’ เปลี่ยนโลก เทรนด์ร้ อนคนท�ำงานwww.bangkokbiznews.com
บทความ “ชีวิตจริง” ฟรีแลนซ์ ห้ามอู้ ห้ามพัก ห้ามไม่รั บงานwww.prachachat.net
บทความ #ท�ำงานหนักมาก : มนุษย์เงินเดือนหรือฟรีแลนซ์? ทางเลือกของเด็ก Gen Y
krungthep.coconuts.co
สกู๊ปข่าว ‘ฟรีแลนซ์’ อาชี พของอนาคต โดย ศศิวรรณ โมกขเสน news.voicetv.co.th
สกู๊ปข่าว แรงงานหนักมาก ฟรีแลนซ์ก็เช่ นกัน news.voicetv.co.th
รายการ “กระจกหกด้านบานใหม่” ตอน “ฟรี แลนซ์ คนพันธุ์ใหม่ไร้สังกัด” ออกอากาศวันที่
29 ตุลาคม 2558
อ้างอิ ง :