Read me 29 - page 17

ท�ำมาให้แบน เพื่อให้เข้ าใจง่าย ตั วร้ายต้องเป็นแบบนี้ ไม่ มีความ
ซับซ้อน หรือกึ่งดีกึ่งเลว เพราะจะจัดการยากว่าตอนจบเราจะจัดการ
ตัวละครกึ่ งๆ แบบนี้อย่างไร
ฮอร์โมน ไม่ได้ มีนางเอกนางร้ายที่ชัดเจน ตั วละครชื่อสไปรท์
ถามว่าสไปรท์ เป็นนางร้ายไหม? ก็ไม่สามารถตอบได้ ว่าตกลงเธอ
เป็นนางร้าย หรือนางเอก เช่ นเดียวกับตัวละครอื่ นๆ อย่างเต้ ย
ก็ไม่ได้เป็นนางเอก ในตอนจบเลยเกิดความยากล�ำบากที่ จะตัดสิน
ว่า ปลายทางของตั วละครตัวนี้จะเป็นอย่างไร บางครั้ งจึงต้องจบ
แบบปลายเปิดให้คนดูไปคิดเอาเอง ซึ่ งจริงๆ แล้ว ความเป็นจริง
ในสังคมที่เราเจออยู่ เรื่ องมันเป็นแบบนี้ ชีวิตจริงๆ เรา ไม่มีใคร
ด�ำ หรื อขาวอย่างสมบูรณ์ เราเป็นสีเทา แต่ถ้าเราท� ำละครแบบนั้น
แล้ว มันก็ท�ำให้เกิดปัญหาขึ้นอีกเยอะเลย คนก็มาโต้เถียงที่ยึดติด
ว่า ละครต้องสอนศีลธรรม แต่จริงๆ ถ้าเรามองอีกด้านว่าภาวะที่มัน
ไม่จริงของละคร ละครที่เป็นเรื่องที่แต่งขึ้นแล้วท�ำไมละครถึงถูกเอามา
ตั้งค�ำถามกับความเป็นจริงไปได้
แทนที่ละครจะสอนศี ลธรรม ละครถูกน�ำมาตั้ งค�ำถามกับ
ศีลธรรมในโลกของความเป็นจริง คือถ้าเราให้ ละครท�ำหน้าที่ สอน
ศีลธรรม ต้องท�ำให้ละครค่อนข้างแบน ละครต้องมี ตัวดี และตัวชั่ว
ฝ่ายธรรมะและอธรรมไปเลย เพราะจะสามารถจั ดการกับตัวละคร
ตอนจบได้
‘ความดีจะต้องอยู่ได้ ’
แต่ถ้าเรามองละครเป็นเรื่องแต่ง ซึ่ งมันน� ำหน้าความเป็ น
จริงไป เช่นตัวละครสไปรท์ อาจกลั บมาท�ำให้เราตั้งค�ำถามว่า เรื่อง
แนวคิดของผู้หญิงที่เรามีมันอาจจะผิดก็ได้ ผู้หญิงแบบนี้อาจจะไม่ได้
เป็นคนเลวที่เราเข้าใจกันมา ภาพของละคร เราเอาเป็นมาตรฐานใน
การตัดสินคนด้วย เช่นผู้หญิงดี ผู้หญิงเลว เราตัดสินผู้หญิงคนหนึ่ง
เช่น ผู้หญิงคนนี้แต่งหน้าจัด ดูแรง เธอต้องเป็นนางร้ายแน่เลย มีความ
ทับซ้อนระหว่างโลกของละครกับโลกของความเป็ นจริง
ถ้าละครไทยยังติดในแง่ของการสั่ งสอนศีลธรรม ภาพละคร
ก็จะแบนอยู่ และในอีกแง่ หนึ่งที่ว่า ภาพที่แบนก็ไปส่ งเสริมความคิด
ของคนด้วย ในการตัดสินคนอื่นท�ำให้เราตัดสินคนอื่นง่ายเกินไป เรา
มองไม่เห็นความซับซ้อนของคน เราดูล�ำยอง เราจะมองผู้หญิงกิน
เหล้าว่าคนนี้ต้องเลวแน่ เลย ปลายทางต้องเละแน่ๆ ซึ่งความจริงแล้ว
มันก็ไม่มีอะไรที่ชี้วัดได้ ละครมันลดทอนความซับซ้อนในสังคมไป
“อย่างที่ รู้กันดีว่า โลกความจริงมันโหดร้าย มีแต่เรื่องไม่ได้ดั่ง
ใจ เป็นโลกที่เราต้องท�ำอะไรซ�้ำๆ น่ าเบื่อหน่าย ชีวิตเลยขาดสีสัน
และไม่มีอะไรน่าตื่นเต้น ขณะที่โลกแห่งเรื่องแต่ง ไม่ว่าจะเป็นละคร
หนัง หนังสือ หรื อการ์ตูนกลับมอบโลกที่สมบูรณ์แบบ โลกที่ น่าตื่น
เต้น และสนุ กสนานกว่าโลกแห่งความจริ ง ให้กับเราได้ หลีกลี้” จาก
หนังสือ วัตถุต้องสงสัย ผู้เขียน วณั ฐย์ พุฒนาต
แต่จริงๆ แล้ว ความไม่ซับซ้อนของละคร ก็เหมือนว่า เราดู
นิทาน อาจตอบสนองความต้ องการของคนได้ เพลงเราอยู่ในโลกซึ่ง
มีความซั บซ้อนเกิ นไป เราต้องการดูละครที่ไม่ต้องซับซ้อนมาก ไม่
ต้องคิดมาก หรื อโลกเรามันอาจจะปวดหัวพอแล้ว เราดูละครเราก็
ไม่ต้องการปวดหัวแล้ว เช่นหน้าที่ ของนิทาน ที่มันเป็นการหลี กหนี
โลกของความเป็นจริง การที่ตัวละครมันแบน พอเราหนีไปโลกนั้ น
มันเป็นโลกที่อุ ดมคติ มันเป็นโลกที่เราเป็นคนดี ก็จะได้ดีตอบแทน
ในโลกที่ คนดีได้ดี คนชั่วได้ชั่ว ปลายทางของความตั้ งใจ หรือปลาย
ทางของนางเอก ก็จะได้ ไปสู่ที่ดีๆ และตัวร้ายต้องไปถูกลงโทษ
จริงๆ เราอยู่ในโลกที่ไม่มีระเบี ยบ บางทีเราท�ำดีอาจไม่ได้ดี
แต่การที่เราดูละคร ก็เหมือนว่า เราได้หนีไปสู่โลกที่มีระเบียบของ
มัน ระเบียบที่ “คนท�ำดี ได้ดี” เหมือนกับการ์ตูนทอมแอนด์เจอร์รี่
เรื่องราวของหนูกับแมวคู่ปรับ เปรียบได้กับเด็กตัวเล็กๆเวลาที่ อยู่ ใน
โลกของความเป็นจริง ก็อาจจะถู กเพื่อนตัวใหญ่รังแก แต่เวลาที่ เรา
ดูทอมแอนด์เจอร์รี่ ช่วงเวลาสั้นๆ เราได้เข้าไปอยู่ในอีกโลกหนึ่ง ใน
โลกที่ เหมือนกับว่า ผู้ล่ากลายเป็นผู้ ที่ถูกล่าแทน บางครั้งเจอร์รี่ที่เป็น
ฝ่ายถูกล่า ก็สามารถต่อกรกับทอมซึ่งเป็นผู้ล่าได้ หรือถ้ามั นต่อกร
ไม่ได้จริงๆ ก็จะมีหมา หรือผู้หญิงที่ถือไม้กวาดมาช่วย
โลกกลับมามี ระเบียบอี กครั้งหนึ่ง เข้าที่เข้าทาง มีความ
ยุติธรรม มันก็คือหน้าที่หนึ่ งของละคร หรือเรื่องแต่ง ที่ท�ำให้เราไป
สู่โลกที่มีระเบียบ กลับไปสู่โลกของความฝั น
สาเหตุที่เราต้องท�ำให้ ตัวละครต้องดี หรื อเลวแบบสุดโต่ง
มันก็คงเป็นเหมือนหน้าที่ของละคร ที่ มอบช่วงเวลาสั้นๆ ให้กับเรา
ได้ หนีไปกับโลกที่ยังมี ระบบระเบียบอยู ่ โลกที่ยังตอบความต้องการ
ของเราได้ ในบางแง่
โลกที่มีระเบียบกว่านี้...
มาใช้ชื่อจริงในชีวิตประจำ�วั นลองดูบ้าง
พรประภา: “อัครเดช คุณจะไปไหน”
อัครเดช: “อ๋ อ ผมจะไปเซเว่นหน่อย พรประภา ถามกฤษณะ
หน่อยซิว่ าเขาจะเอาอะไรรึเปล่า”
พรประภา: “กฤษณะไม่อยู่ เขาไปที่ตึ กอภิเดชชั ยชาญ
อภิบาลคนดี” (ฮา)
ที่ มา : เดี่ยวไมโครโฟน 10
ขอขอบคุณ พี่ว่าน วณั ฐย์ พุฒนาต
ผู้เขียน วัตถุต้ องสงสัย
17