Read me 25 - page 10

10
ย้อนกลับไปเมื่ อประมาณปีค.ศ. 1945 ในช่วงเวลาปลาย
สงครามโลกครั้งที่ 2 มีนายทหารอเมริ กันคนหนึ่งที่ เขาต้องเปลี่ยนแปลง
ภารกิจที่ตนได้รับ เหตุจากการทิ้งระเบิดปรมาณูของอเมริกาในญี่ปุ่น เขา
จึงเดินทางเข้าสู่กรุงเทพเพื่อรับหน้าที่เป็นหัวหน้าสถานียุทธศาสตร์ และ
ดูแลฟื้นฟูสถานเอกอัครทูตสหรัฐอเมริกาชีวิตของนายทหารคนนี้คงจะได้
เดินทางกลับไปที่ประเทศของตัวเองและเริ่มเดินทางในเส้นทางสถาปนิก
ที่ จบมาต่อไปหากว่าเขาไม่หลงใหลชีวิ ตในชนบทไทยขนาดนี้
ในปีค.ศ.1946หรือปีต่อมาที่เขาปลดประจ�ำการจากกองทัพ เขา
เลือกที่จะใช้ชีวิตอยู ่ในเมืองไทยต่อ และได้เดินทางเพื่ออยู ่กับวิถีชีวิตที่
เขาชื่ นชอบ โดยเฉพาะภาคอีสานที่ เขามีความสนใจอย่างยิ่งในเรื่องของ
อุตสาหกรรมเลี้ยงไหมในครัวเรือน ซึ่งในเวลาดังกล่าว การทอผ้าไหมดู
จะซบเซาและไม่ค่อยมีคนสนใจเท่าที่ควรยังไม่นับว่าในช่วงนั้นเป็นภาวะ
หลั งสงครามโลกพอดิบพอดี แต่เขากลับทุ่มตัวเองเพื่ อศิลปะหัตกรรมนี้
โดยใช้ความสามารถทั้งหมดที่มี จนท�ำให้ เขากลายเป็นบุคคลธรรมดาคน
แรกที่ พัฒนากิ จการทอผ้าพื้นเมืองของไทยให้เป็นที่รู้จักไปทั่วโลกรวมไป
ถึงชื่อของนายทหารคนนี้เองก็ตามที่คนไทยน้อยคนนักในปัจจุบันที่จะไม่
เคยได้ ยินชื่อของเขา
เพราะนายทหารอเมริกาคนนี้มี ชื่อว่า จิมทอมป์สัน
ใครจะรู้ ว่าในย่านกลางเมื องอย่างปทุ มวั น ใกล้ๆ กั บ BTS
สนามกี ฬา จะยังมีพิพิธภั ณฑ์ บ้านเรือนไทย ที่ ต่างก็มี อายุไม่ต�่ ำกว่ า
200 ปี ซ่อนอยู่ด้ านใน โดยความแปลกใจเริ่มตั้งแต่เราก้าวเดินเข้าไป
ในพิพิธภัณฑ์ เราจะพบว่ ามีบริ เวณรอบๆ ร่มรื่น และเต็มไปด้วยนักท่อง
เที่ยวชาวต่างชาติมากมายที่ต่างก็รอเข้าแถวไปชมพิพิธภัณฑ์ บ้างก็ก�ำลัง
ช้อปปิ้งในร้านขายสินค้าทางด้ านซ้าย บ้ างก็ก�ำลั งนั่งรับประทานอาหาร
บริเวณร้านที่อยู่ หลั งเคาเตอร์ขายตั๋วเข้าชมบรรยากาศคล้ายๆ เรานั่งย้อน
เวลากลับไปในสมัยก่อนส่วนตัวของพิพิธภัณฑ์จะอยู่ทางด้านในหลังจาก
เดินผ่ านรั้วเข้าไปซึ่งในบริ เวณรั้วดังกล่าวก็คืออดีตบ้านของคุ ณจิมทอม
ป์สัน ที่มีอาณาบริ เวณประมาณ 1 ไร่และท�ำให้เราตั้งค�ำถามเดิมอี กครั้ง
ว่ายังมี บ้านบรรยากาศแบบนี้ ในเมืองกรุงอีกหรือ
การชมตัวบ้ านพิ พิธภั ณฑ์ของที่ นี่ ก็ จะมีไกด์น� ำทางที่ มาใน
ชุดผ้าไหมไทยสวยงาม ทั้งยิ้มแย้ ม และเป็นมิ ตรกับแขกทุกคนผู้มา
เยี่ยมเยือน โดยสามารถเลือกได้ อีกต่างหากว่าจะให้พวกเขาน�ำทัวร์ในรูป
แบบภาษาใดซึ่งมีทั้ งภาษาไทยอังกฤษจีนญี่ปุ่นและฝรั่งเศส
เรือนไม้ที่เราเห็ นโดดเด่นอยู่ประกอบด้วยไม้สัก6หลังที่ซื้อต่อมา
จากเจ้าของบ้ านในขณะที่คุ ณจิมทอมป์สัน ได้ออกตระเวนหลายแห่งใน
ประเทศนี้ ซึ่งน�ำชิ้ นส่วนที่ได้มาจากแต่ละที่ขนย้ายมาประกอบตั้งอยู่ที่ ณ
ปัจจุบันและสร้างเสร็จราวๆปี ค.ศ. 1959 หรือปีพ.ศ. 2502 โดยตั วบ้าน
ถูกยกขึ้นหนึ่ งขั้นเหนือพื้น เพื่ อเป็นการป้องกันน�้ำท่วมในช่วงหน้าฝนการ
ค่อยๆ เดินเข้าไปส�ำรวจในบ้านหลังจากที่เหล่านักท่องเที่ยวได้ถอดรองเท้า
และฝากกระเป๋าไว้แล้ ว เราจะค่อยๆพบกั บตัวบ้านที่ มีความปราณีตทั้ง
วัสดุในการก่อสร้างบ้านทั้งพื้นกระเบื้องหินอ่ อนที่สั่งมาจากต่างประเทศ
และเครื่องประดับตกแต่ งจากวัฒนธรรมต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น จีน อินเดีย
เขมรพม่า เราจะพบว่านอกจากการประดับตกแต่งที่มี ความหลากหลาย
และอายุอานามของหลายๆชิ้ นเข้าขั้นพันปีแล้วจากห้องครัวห้ องรับแขก
ห้องรับประทานอาหารห้ องนั่งเล่นไปจนถึงห้องนอนบ้านเรือนไทยหลังนี้
ก็ยังคงความเป็นไทยได้อย่างชัดเจนทั้งการปลูกเรือนไทยแบบที่ไม่ใช้ตะปู
พิพิธภั ณฑ์จิม ทอมป์สัน
เมื่อความเป็ นไทย ไม่ได้มีแค่ในคนไทย
เรื่อง: ปิ ยฤทธิ์ ปั ญจธรรมวิทย์