Read me 28 - page 28

“คนอาจจะมองว่า ‘โรงเรียนทอสี อุ๊ย คนยิ้มแย้มแจ่ มใส โลก
ในอุดมคติ เด็กไม่มีโอกาสเจออะไรที่ไม่ดีเลย’ ต้องบอกว่าส่วนหนึ่ง
มันก็เป็นอย่างนั้นนะ เพราะทั้งคุณพ่อคุณแม่และคุ ณครูเป็นนักเปิด
โอกาสและสร้างสิ่ งแวดล้อมที่ดีให้กัน แต่ ทั้งนี้ก็ต้องไม่ ลืมว่า คนเรา
ยังมีความโลภ โกรธ หลง มีกิเลส เด็กก็มีที่ทะเลาะกัน ว่ากัน งอนกัน
พูดค�ำหยาบ มีเรื่องอารมณ์เข้ามา แต่สิ่งที่ส�ำคัญก็คือ พวกเขาจะ
ได้มีโอกาสเรี ยนรู้วิธี ว่าถ้าสิ่งเหล่านั้ นเกิดขึ้นต้องท�ำอย่างไร ครูจะ
มีกระบวนการเชื่อมโยงให้เด็กได้เรียนรู้ว่ า ถ้าเกิดเรื่องแบบนี้ขึ้ นมา
เขามีทางเลือกอะไรบ้าง แก้ปัญหาได้อย่างไร จัดการอารมณ์อย่างไร
เด็กได้ เจอของจริง อารมณ์จริง ไม่ได้อุ ดมคติอะไรเลย”
ครูหยก - วรรณวนัช บูรพาเดชะ เจ้ าหน้าที่ ผู้ดูแลสื่อธรรมะ
ประจ�ำโรงเรียนทอสี เล่าให้ฟังถึงบรรยากาศภายในโรงเรียนที่ เปรียบ
เสมือนชุมชนพุทธปัญญาขนาดย่อม ทอสีเป็นโรงเรียนระดับอนุบาล
และประถมฯ ที่ไม่ใช่ แค่ประกาศตั วเป็นทางเลื อกของการศึกษา
แต่ยังให้ความส� ำคัญกับการบ่มเพาะนักเรียนตัวน้อยให้ มีความเป็น
นักศึกษา ทั้งในด้านวิชาการและวิชาชี วิต
“ในการเข้ามาเป็นสมาชิกในชุ มชนทอสี ทางโรงเรียนให้ความ
ส�ำคัญมากๆ กั บแนวทางของผู้ปกครอง โดยเฉพาะในช่วงวั ยนี้ ครู
กับเด็กเรียนรู ้อย่างโดดเดี่ยวโดยขาดผู้ ปกครองไม่ได้เลย ถ้าถาม
ว่าการเข้ ามาอยู่ร่วมกันในชุมชนแบบนี้ เด็ กๆ เขาได้มีโอกาสเลือก
อะไรไหม หรือว่าผู้ใหญ่ยัดเยียดให้เขาใช่หรือไม่ โดยส่วนตัวคิดว่ า
ไม่ว่าจะเป็นการศึกษาในรูปแบบใด ที่ ผู้ปกครองยั งเป็นผู้มีความรับ
ผิดชอบต่อตั วลูก ผู้ปกครองก็มีหน้ าที่หลักในการจัดหาการศึ กษา
ที่คิดว่ าเหมาะสมให้กับเขา ถ้ ามองว่าเป็ นการยัดเยียด ก็ต้องบอก
เลยว่าพวกเราต่างก� ำลังยัดเยียดการศึกษาให้เด็กๆ ไม่ในรูปแบบใด
ก็รูปแบบหนึ่ง ถ้าไม่ใช่แบบพุทธ ก็แบบอื่น แต่จริงๆ แล้ว ถ้าพ่อแม่
สังเกตเด็กก็จะทราบนะว่าเขาตอบสนองกับโรงเรียนได้ ดีหรือเปล่า
เด็กอนุบาลบางคนไปดู โรงเรียนกับคุณพ่อคุณแม่แล้วเขาเลือกเอง
ก็มีเหมือนกัน ซึ่งพ่อแม่ก็ควรจะให้เครดิตลู กบ้างถ้าเขามีความเห็น”
ชาวทอสีมองการศึกษาเป็นเรื่องเดียวกับการพัฒนาชีวิต ค�ำ
ว่า ‘ศึกษา’ มาจากค�ำว่า ‘สิกขา’ ทางโรงเรียนหยิบเอาหลักไตรสิกขา
เข้ามาจัดการเรียนรู ้ โดยเน้นที่เรื่องศีล (พฤติกรรม) เรื่องสมาธิ
เด็ก ดอกไม้ ดวงดาว
โรงเรียนทอสี
(จิตใจ) และเรื่องปัญญา ทั้งสามด้านพร้อมๆ กัน เพราะ ‘ปั ญญา’
อั นเป็นเป้าหมายไม่สามารถจะเกิดขึ้นมาได้โดดๆ
ความน่าสนใจของทอสีคือการจัดการเรียนรู ้แบบบูรณาการ
ผ่านหลั กสูตร ‘เด็ ดดอกไม้สะเทือนถึ งดวงดาว’ เป็นการให้ความ
ส�ำคัญกับการเชื่ อมโยงเรื่องราวรอบตัวเข้าด้วยกันอย่างไม่แยกส่ วน
ทุกสรรพสิ่งล้วนส่งผลต่ อกัน เป็นการเรี ยนเพื่อวิชาความรู้และเรียน
เพื่ อการใช้ชีวิตควบคู่กันไป
“ตอนเด็กๆ เราเองเคยเรียนเป็นชิ้นๆ พลิกหนังสือเป็นบทๆ
พอเรียนจบ-สอบ-แล้ วก็ลืม ขาดการประกอบร่าง แต่ ส�ำหรับเด็ด
ดอกไม้ สะทือนถึ งดวงดาว จะมีข้ อดีตรงที่มีการร้อยเรียงเรื่องราว
เรียงล�ำดับไว้ มีพระเอกของเรื่ อง มีเส้นเรื่อง อย่างเริ่มต้น ป.1 เขา
ก็เรียนรู้เรื่องตัวเองก่อน เรื่องใกล้ตัว เรื่องพ่อแม่ พอโตขึ้นก็ขยาย
ไปเรี ยนเรื่องกัลยาณมิตร คน พืช สั ตว์ สิ่งแวดล้อม แล้วขยับไป
เป็นเรื่องดิน น�้ ำ ลม ไฟ ธาตุทั้งสี่ ได้ เรียนเรื่ องข้าว เรื่องการเติบโต
งอกงาม อย่างในชั้น ป.4 มีธีมการเรี ยนรู้ที่ชื่อว่า ‘ตามรอยกรรม
ย�้ำดูตน’ เราได้เรียนประวัติศาสตร์ ซึ่งไม่ใช่แค่เฉพาะเรื่องสุโขทัย
อยุธยา แต่ รวมไปถึงประวัติศาสตร์ ของตัวเด็ กเองด้วย ปู่ย่าตายาย
ของเขาเป็ นใคร ประวัติศาสตร์ในอดีต อดีตในที่นี้ไม่ใช่แค่เรื่องร้อย
ปีที่แล้ว แต่รวมไปถึงเรื่องที่เกิดขึ้นเมื่ อวานหรือในชั่วโมงที่แล้วด้ วย
เขาจะได้เรียนเรื่องที่โตขึ้นตามช่วงวัย จบที่ ป.6 ก็มีโอกาสได้เรียน
ไปถึงเรื่องโลก ดวงดาว จักรวาล ซึ่งท้ายที่สุดต้องย้อนกลั บมาส�ำรวจ
ตัวเองด้วยว่า เรานั้นมีผลต่ อจักรวาลอย่างไรไหม การกระท�ำเล็กๆ
นี่สะเทื อนไปถึงดวงดาวได้ ไหม ครูจะพยายามให้เด็กเรียนในสิ่งที่ได้
ใช้ในชีวิตให้ได้เยอะที่สุด เขาจะได้สอบผ่านในชีวิตจริง”
28