โบม / Baum - page 31

31
แต่ไม่ใช่ หนังสือเล่มเดียวหรือเรื่องเดียว ไม่ใช่
ไม่ใช่ เขียดขาค�ำเรื่องเดียว ไม่ ใช่ ฟ้าบ่กั้นเรื่องเดียว
มันต้องสะสม ต้องมี คนอ่านมาก อย่างประเทศจีน
ก็ มีปัญหาความล้าหลัง เขาจะเปลี่ยนแปลงอย่างไร
เขาใช้วรรณกรรมเป็นกองหน้า ปลุกเร้ าให้คนเห็น
ภาพ เห็นปัญหาสังคม จีนเขามีนักเขียนเก่งๆ อย่าง
หลู่ซิน ลองไปหาอ่านดู กระบวนการคิดแบบนี้ท�ำให้
เกิดการเปลี่ยนแปลงครั้ งยิ่งใหญ่ แล้วหนู จะเข้าใจว่า
ท�ำไมวรรณกรรมมันสร้างมาให้เห็นภาพว่าความเละ
มันเหลวแหลก คนส่วนน้อยมีอ�ำนาจเหนือคนส่วน
มากอย่ างไร นายทุนกั บคนจนสัมพันธ์ กันอย่างไร
ท�ำไมขณะที่ประเทศจีนก็มีความยิ่งใหญ่ วรรณกรรม
ก็ ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงครั้งยิ่งใหญ่
การเปลี่ยนแปลงทางวรรณกรรมมันต้องเปลี่ยน-
แปลงความคิ ดของคนนะ เรื่องนี้มันเกิดช้า ไม่เหมือน
กั บออกกฎหมายบังคับ แต่ว่าวรรณกรรมมันสะสม
ความส� ำนึ ก มันจะมีพลังการเปลี่ยนแปลงจาก
จิตส�ำนึก จิตส�ำนึกเป็นสิ่งที่ต้องสร้างขึ้น มันไม่เหมือน
วัตถุ พวกเงิน มันต้องใช้เวลายาวนาน นักเขี ยนก็ก�ำลัง
ท�ำหน้าที่นั้นเหมือนกัน เราสะสมส�ำนึกความผิดชอบ
ชั่วดี รู้ถู กรู้ผิ ด รู้ด� ำรู้ขาว โดยอาศัยศิ ลปะของงาน
เขียน
งานเขียนส�ำหรับสังคมไทยเราอาจจะไม่ชัดเจน
มากนะ แต่ส�ำหรับสังคมประเทศสังคมนิ ยมเรื่องนี้
เป็ นเรื่องใหญ่มาก ลุงเคยพบกับท่าน ภูมี วงศ์วิ จิตร
ท่านเป็นนักปราชญ์ เคยเป็ นรักษาการประธาน
ประเทศลาว ลุงพบท่ านตอนที่ท่านยังเป็ นหัวหน้า
ขบวนการปฏิวัติ พบกับ เสนีย์ เสาวพงศ์ (ศักดิ์ชัย
บ�ำรุงพงศ์) ตอนนั้นสามสิบปี มาแล้ว ไปพบพวก
นักปฏิวัติลาว ค� ำแรกที่เขาทักทาย เขาบอกว่า ค�ำสิงห์
ผมดีใจมากที่ คุณกับเสนีย์ เสาวพงศ์มา ได้พบกับ
นักเขียนผู้มีชื่อเสียงของประเทศไทย เพราะนักเขียน
นั้นเป็นอาชีพที่พิเศษ เขียนให้คนรักกันก็ได้ เขียนให้
คนโกรธกันก็ได้ เขียนให้เกิ ดสงครามก็ได้ เขียนให้
เกิ ดสันติ ภาพก็ได้ เพราะปากกาของนักเขียนมี
อิทธิพลมากสามารถจะสร้างสิ่งเหล่านี้ได้ พวกยุโรป
ก็บอกว่าปากกาคมกว่าดาบ ความหมายลึ กๆ ก็คือ
อย่างเดียวกัน สามารถท�ำอะไรได้เยอะ
ความจริ งศิลปะนี้มันกินลึก ลุ งจะเล่าให้ฟังนะ
รัฐมนตรีวัฒนธรรมของลาวบอกว่ าเขาเป็นคนเมือง
อัตปือ เป็นคนลาวลุ่มสุด (ลาวแม่น�้ำโขง) เขาอยาก
ต่อสู้กั บนายทุน แต่ขณะนั้นการปฏิวั ติลาวมันก่อตัว
อยู่ที่ทางเหนื อ เขาใช้เวลาเดินทางสี่เดือนจากอั ตปือ
ขึ้นไปทางเหนื อ ไปถึงก็ไปร่ วมขบวนการปฏิวั ติ
หัวหน้ าปฏิวั ติ ตอนนั้ นก็คื อเจ้าสุภานุ วงศ์ ก็ ถาม
ประวัติ เขาก็บอกว่าตอนที่อยู่บ้าน ก็ ชอบเป่าแคน
ฟังหมอล�ำ เจ้าสุภานุวงศ์ก็บอกว่ามาร่วมนี่ดี แล้ว
เจ้าเดินทางมานี่ แหละ เจ้าจะได้จัดการปฏิวัติ สมใจ
เพราะฉะนั้นก็เป่าแคนเอา เป่ าดีๆ แต่งกลอนร�ำดีๆ
ตอนนั้นรัฐมนตรีบอกว่ า ผมมาผมก็อยากจะจับปืน
ท�ำไมให้แคนผม เขาก็บอกว่าศิลปะน่ะมั นกินลึก
กิ นหัวใจ เราอาจจะยิงคนโดยไม่เสียเลื อดเสียเนื้อ
ที่คนมันมี หัวใจไม่ดี ความคิดเป็นเหมือนโดนพยาธิ
กิ น ดังนั้นไม่มีอะไรที่จะฆ่าพยาธิได้นอกจากศิลปะ
เอาศิ ลปะนี้ล่ะไปฆ่าพยาธิ เราท�ำดีๆ เรากล่อมมัน
ให้ เห็น ในที่ สุดเราก็ จะฆ่าพยาธิ แล้วเราก็ ได้คน
เราเอาปื นไปยิ งมันไม่ได้ หรอก เพราะประชากร
เรามี น้อย หลังจากนั้นแกก็เลยคิดว่ าเอางั้นก็ เอา
เขาจึ งตั้งเป็นกองคนวรรณคดี
เรื่องวรรณกรรมส�ำคัญมาก ลุงจ�ำที่ศรีบูรพา
(กุหลาบ สายประดิษฐ์) บอกได้ว่า ทหารก็จะรู้เรื่อง
ทหารดีสุ ด รู้เรื่องปื นผาหน้าไม้ รู้ยุทธวิ ธี รู้ ก�ำลังคน
เขาก็รู้ แค่นั้น เป็นหมอก็รู้ โรค รู้อนาโตมี แต่ เขาก็รู้
แค่นั้น เอนจิเนียร์ก็รู้เรื่องจักรกล ประกอบเครื่องจักร
ขับรถขับเครื่องบินได้ แต่ถ้าเป็นนั กเขียน ถ้าท�ำได้
ก็ ขอให้ รู้ ให้มากนะ นักเขียนต้ องสนใจรู ้ปั ญหา
ทุกอย่ าง ปั ญหาของประเทศไม่ใช่ปัญหาเฉพาะ
พวกนั กเขียนจึงเป็ นคนฉลาด งานของนักเขียน
จึงเป็นงานของคนฉลาด มีศักดิ์มีศรี นักเขี ยนทั้งหลาย
จะได้รั บการยกย่อง ถ้าหนูไปรัสเซีย หนูจะเห็น
จัตุรั สทุกถนนใหญ่ ๆ มีชื่อนักเขียน ถนนกอร์ กี้ต่างๆ
นานา ถ้ าเป็นอเมริกั น เขาถือว่าเป็ นงานมันสมอง
นะหนู เขามองไปข้างหน้า
วรรณกรรมมีอิ ธิพลสามารถเปลี่ ยนแปลงสังคม “ ”