โบม / Baum - page 29

29
เมื่อต้นเดือนที่แล้วมีสัมมนาใหญ่เรื่องชาติพันธุ์
เขาระดมนักวิ ชาการมามากมายนะครับ จัดที่
มหาวิทยาลั ยขอนแก่น มี วิทยากรมาอภิ ปราย
ร่ วมงาน มีศาสตราจารย์หญิงคนหนึ่ง เธอสอน
หนังสืออยู่ที่มหาวิ ทยาลั ยในลอนดอน เธอสอน
วรรณกรรมเอเชีย แล้ วเธอเลื อกหนั งสือของ
นักเขียนเอเชี ยหลายเรื่อง เพื่ อน�ำไปสอนเป็ น
วิชาการเขียนเรื่องสั้น แล้วเธอก็เลือกเรื่ อง ฟ้าบ่กั้น
ผมถามถึงเหตุผล เธอบอกว่าตั้งแต่เริ่มสอนก็ ใช้
เรื่อง เขียดขาค�ำ ที่อยู่ในนั้นแหละ เป็นตัวแทนของ
นักเขียนไทย เรื่องสั้นไทย ญี่ปุ่นก็เอา ราโชมอน
ที่เขาเลือกเรื่องใน ฟ้าบ่กั้น ก็เพราะลุงจงใจเพื่อจะ
ให้เห็นชีวิตชาวนา ที่เดี๋ยวนี้ก็ ยังเป็นอยู่ ชาวนาที่มี
ชีวิตล�ำบากยากเย็นต่อสู ้กับสารพัดอ� ำนาจรอบตัว
ต่อสู้กับความหิวโหย ความแห้งแล้ง ต่อสู้กับอ�ำนาจ
เจ้าหน้าที่ก็วางตัวเคร่งขรึม ไปอ�ำเภอก็ต้องกลาย
เป็นเบี้ยล่าง ประเด็นก็อยู่ตรงนี้ คนชอบพูดถึงคน
อีสาน ว่าเป็นคนยากคนจน ไร้การศึกษา อะไรทุกสิ่ง
ทุกอย่าง แต่พูดอย่างนั้นมันไม่เห็นภาพ เรื่องสั้ น
ของลุงเพื่อจะเขียนให้เป็นรู ปธรรมของความอด
อยาก รูปธรรมของความจน รูปธรรมระหว่างอ�ำนาจ
ชาวบ้านกั บเจ้านาย ทั้งหมดฉายภาพให้เห็นโดย
อาศัยการเขี ยนเรื่องสั้นสะท้อนภาพเหล่านี้
แล้ วก็อยากจะเล่ าต่ ออี กนิดหน่ อยนะครั บ
เรื่ องนี้หลังจากพิ มพ์ออกมาแล้ว ก็ ถูกแปลเป็น
ภาษาอังกฤษ และแปลเป็นภาษาต่างๆ เกื อบทุก
มหาวิทยาลัยที่มีแผนกไทยคดี ศึกษา จะใช้เรื่องสั้น
เรื่องนี้สอนเรื่ององค์ประกอบของวรรณกรรมเอเชีย
ส� ำหรับลุ ง คิ ดว่ าตั วเองได้ ท�ำหน้ าที่ แล้ว
วรรณกรรมหรือเรื่องสั้นหรือนวนิยายนี้ ถ้าเขียนดี
ในระดับหนึ่ง มันก็มีอิทธิ พลฝังอยู่ในใจ เมื่ออ่านจบ
ภาพมันก็ฝังใจ โดยเจตนาของลุงต้ องการจะเขียน
สิ่งเหล่ านี้ บอกกล่ าวถึงชีวิตของเพื่อนร่วมแผ่ นดิน
ของเรา ขณะที่ลุงเขียนนั้ นอายุ 20 ปลายๆ นะก็มี
ความรู้สึ กรุนแรงมาก ว่าประเทศไทยท�ำไมมีความ
แตกต่างกันเหลือเกิน ลุ งเขียนตอนที่ลุงไปกรุงเทพฯ
ก็ได้ เห็นกรุงเทพฯ เป็ นอีกแบบหนึ่งที่เขาเรี ยกว่า
เมืองสวรรค์ ลุ งก็ได้คิ ดว่ามันเป็ นอย่างนั้ นจริงๆ
ได้เห็นทุ กสิ่งทุกอย่าง มันก็ มีความสมบูรณ์พูนสุข
คนมั่งมี อิ่มเอิบ แต่งตัวสวย เห็นแล้วก็คิ ดถึงหมู่บ้าน
มันช่างแตกต่าง ความแตกต่างอันนี้เป็นแรงผลักดัน
ให้ลุ งในฐานะเป็นลูกชาวบ้านจะน� ำเรื่องนี้ ไปบอก
เพื่อนร่วมชาติ ร่วมแผ่นดิน จะได้ เห็นอกเห็ นใจว่า
ปัญหาความแตกต่างระหว่างความรวยกับความจน
จะต้องเป็นปัญหาของแผ่นดินแน่นอน ลุงคิดอย่างนั้น
ก็เลยบรรจงเขียน โดยมีจุดมุ่งหมายชัดเจน จะพูด
อีกอย่างว่า ท�ำงานความคิดก็ได้นะครับ แต่ลุงใช้ศิลปะ
ของเรื่องสั้น เพื่อบอกกล่าวความรู้สึ ก ที่ลุงใช้ค�ำว่า
ลุงเขียนค� ำร้องทุกข์ เรื่องสั้นทุกเรื่องที่เขี ยนเป็น
ค�ำร้องทุ กข์ของชาวบ้ าน
ภาพวาดของสังคมชนบ ไ ย
ฟ้าบ่กั้น “ ”