แนะให้แนว - page 21

21
แบบมีเหตุ ผล เราเถียงมันไม่ ได้ มันมีประเภทสัตว์ที่
ชอบให้นมลูกด้วยหัวนมข้างซ้าย (หัวเราะ) คืองั้นหมู
กับแม่พี่ก็อยู่ ในประเภทเดียวกัน ถามว่ ามันผิดไหม?
เฮ้ย มันไม่ผิ ด แล้วพอเป็นแบบนี้ น้องก็สามารถแบ่ ง
สัตว์ ได้ตามสไตล์ของน้องเองละ ต่อไปน้องก็ ยกมือ
บอกครูว่ า มันไม่ใช่บกกับน�้ำละ แต่ มันคืออย่างอื่น
ได้อีก อาจจะเป็นสัตว์ ที่หูซ้ายใหญ่กว่ าหูขวา มันก็
ต้องมีจ�ำนวนหนึ่ งในโลกใบนี้ แล้วมั นยังมีอีกเยอะ
เลยนะ การทลายกรอบคิดแบบนี้น� ำมาซึ่งการไม่เชื่อ
อะไรง่ายๆ เราไม่เชื่อว่ามั นจะต้องเป็นแบบนั้น สองก็
คือ เราจะหาค�ำตอบอื่น เราจะหาความเป็นไปได้อื่นๆ
ซึ่งมันส�ำคัญมากนะครั บ การเชื่อว่าโลกใบนี้ยังมีความ
เป็นไปได้อื่นๆ มันท�ำให้น้องไม่ตันครับ การที่เด็กไทย
ไม่อยากจะเหมาว่าทั้งหมด แต่พี่ก็เป็นเด็กไทยคนหนึ่ง
มองไปทางไหนก็รู้สึกว่ามั นติดไปหมด ท�ำไม่ได้ อันนี้
ก็ไม่ได้ นู่นก็ไม่ได้ ฉันจะเอนทรานซ์อะไรดี แบบนี้นะ
ครับ มันเกิ ดขึ้นจากการที่ เราไม่เห็ นความเป็นไปได้
เลย เราเห็นแต่ทางที่เขาบอกมาว่า มันต้องเป็นแบบนี้
ญาติพี่ทุกคนจะอยากให้เรียนวิศวะฯ ถ้าไปรวมกันวัน
เชงเม้งเนี่ยจะมีแต่คนบอกว่าต้องเป็นวิ ศวกร เพราะ
มีอาเจ็กคนนึงเป็นวิ ศวกร แล้วมีเงินเดื อนสูงที่สุดใน
ตระกูล เราก็ไม่เห็ นความเป็นไปได้อื่น เพราะเราไม่
ถาม เอาเข้าจริงๆ แล้วมันเป็นอะไรได้อีก พี่ เลยหวัง
ว่าสัตว์ประเภทที่ชอบท� ำแจกันแตกจะท�ำให้น้องเกิด
Question Mark ขึ้นมาในหั วอีกเยอะมากกับทุกอย่าง
ในชีวิตนะครับ ว่าท�ำไมมั นต้องเป็นแบบนั้น
เก้าอี้ครั บน้อง เก้ าอี้ของแต่ละคนคงไม่ต่างกัน
เท่าไหร่ ปกติคนจะคิดถึงเก้าอี้ประมาณเก้าอี้สี่ขานะ
ครับ แต่ ว่าจริงๆแล้วเก้าอี้ต้องมีสี่ขา เหรอ? คือจริงๆ
มันอยู่ที่การตั้งชื่อนะครับ การตั้ งชื่อ ภาษา เป็นกรอบ
ความคิดที่น่ากลัวมากนะครั บ เพราะว่ามันหลอกเรา
มาตลอดชีวิต ถ้ าบอกว่า พวกคุณไปออกแบบเก้าอี้
มาหน่อย ทุกคนนึกภาพเก้าอี้ไม่ค่อยต่ างกัน จะดั ดขา
ไหม หรือเอายั งไงดี แต่ถ้าเราเปลี่ยนชื่อมัน แล้วบอก
ว่า พวกคุณลองออกแบบสิ่งที่นั่งได้หน่ อย โต๊ะอาจ
จะนั่งได้ พื้นนั่งได้ บันไดก็นั่งได้ ทุกอย่างเป็นสิ่งที่นั่งได้
แล้วมันจะลบภาพเก้ าอี้ไปเลย มั นจะมีอย่ างเก้าอี้
ซิกแซก หรืออะไรอื่นๆ ตามมา กรอบความคิดนี่มัน
แปลกครับ พอมีคนนึ งเอามันออกแล้ว มันจะมีคนอื่น
คิดตามมาเรื่อยๆ มีบางคนคิดว่ า พับเก้าอี้ดีกว่า คน
ต่อไปก็ม้วน (หั วเราะ) แล้วน้องลองคิดดูครับ น้องอาจ
จะคิ ดว่า งั้นกูขย�ำ มันจะมี ต่ออีกเยอะมาก หลังจาก
ตัวแรกออกไป บางคนบอกอยากให้ เป็นรูปมือมารอง
รับก้นของเราบ้าง อีกคนบอก อ๋อ มึงเอามือหรอ งั้น
กูเอาตีนด้ วย (หั วเราะ) คือ ก็แล้วไงล่ะ บางคนคิด
ต่อไปอี กว่ามันจะเป็นอะไรดี บางคนคิดว่าอาจจะเป็น
หัวไหล่ก็ได้ แล้วเราอาจจะคิดว่า อ๋อ เฮ้ย ไม่จริงนี่หว่า
เก้าอี้ไม่ต้องมี ขาเลยก็ได้ เก้าอี้แขวนก็ได้ อย่างนี้มันก็
เรียกว่าสิ่งที่ นั่งได้เหมือนกัน รูปช้าง รูปปลาวาฬก็มี คือ
ถามว่ามั นเป็นเก้าอี้ที่สวยงามไหม ก็ไม่หรอก แต่มันก็
เป็นการดีไซน์สิ่งที่นั่งได้อีกแบบหนึ่ ง มันแปลกนะ พอ
เราเห็นเก้าอี้แบบสร้างสรรค์ตัวหนึ่ งแล้ว มันจะคิดอีก
ตั วหนึ่งออกทันที เลย บางคนอาจจะคิดถึงหมี ขาว
หรืออะไรก็ได้ ต่อไปอีก เพราะฉะนั้ นการทลายกรอบ
ส�ำคัญมากนะครับ ท�ำลายชื่อก่ อนเลย ชื่อมันเป็นแค่
สิ่งสมมติเท่านั้นเอง
มาถึ งวิทยุครับ ครั้งหนึ่งคนเคยเรี ยกวิทยุต่อๆ
กันมาตลอด จนอยู่ มาวันหนึ่ งมีคนบอกว่า วิทยุๆๆ
เหรอ? แล้ วมันก็เกิดเป็นวอล์ กแมนขึ้นมา โซนี่วอล์กแมน
กลายเป็ นซาวด์อะเบาท์ คือเป็ นอะไรก็ไม่รู้นะครั บ
ตอนแรกที่มั นไม่มีคนท� ำ คนก็ไม่ เข้าใจ มั นคืออะไร
ก็ไม่รู้ที่ท�ำให้คุณสามารถพกเสียงเพลงไปด้วยได้ทุกที่
ใส่หูฟังไป ซาวด์อะเบาท์ก็อยู่ต่อไปอีกสิบปี แล้วก็มีคน
นั่งคิดครับว่าท� ำเป็นสีนู้นสีนี้ดีไหม มีการปรับเปลี่ยน
ปุ่มหรื ออะไรต่างๆ แต่ก็ยังคงเป็นซาวด์ อะเบาท์ครับ
จนอยู่มาวั นหนึ่ง ซาวด์อะเบาท์ เหรอ? ไม่ท�ำแล้ ว มา
ท�ำไอพ็อดดีกว่า ก็ไม่มีใครรู้ว่ามันคืออะไร แต่เป็นสิ่งที่
สามารถน�ำพาเพลงเป็นพันๆ เพลงไปกั บคุณด้วย แล้ว
ทุกวันนี้คนก็เลยจินตนาการถึงไอพ็อดและเครื่องเล่น
เอ็มพีสาม หรือเป็นเอ็มพีสี่ไปแล้ ว ต่อไปอาจจะมีคน
คิดสิ่งที่ไม่รู้ว่าคื ออะไรออกมาอีก พี่ก็ไม่รู้ว่าคื ออะไร
แต่พี่รู้ว่ าเราต้องลืมค�ำเก่าก่ อน เพียงแค่น้องคิดว่า
น้องจะท�ำเครื่องเล่น MP3 น้องก็ท�ำเครื่องเล่น MP3 ได้
แต่ถ้าน้องบอกว่าน้องจะท�ำโอโบ๊ ะจามะที่มีเสียงเพลง
(หัวเราะ) น้องอาจจะคิดถึงข้าวมั นไก่หรือกางเกงยีนส์
ที่มีเพลง หรือมีอัลบั้มติดไปกับมันด้ วย มันเป็นอะไร
ก็ได้นะครับ เพราะฉะนั้นถอดค�ำออกมาจะเกิดความ
คิดใหม่ๆ ออกมาอีก
สามกรอบ
ก่ อนหน้านี้ คนๆ หนึ่งเป็นมนุษย์ นะครับ และ
มนุษย์ย่อมท�ำอะไรก็ได้ คนๆ หนึ่งอาจจะท�ำอาหารเก่ง
จั ดดอกไม้เก่ง วาดรู ปก็เก่ ง เล่นกีตาร์ ก็เก่ง คิ ดเลขก็
เก่ง อาจจะไม่เก่งมากแต่ก็สนใจมันครับ แต่น้องจะถูก
ทอนลงไปตอนที่น้องเลือกสายการเรียน พวกนี้ท�ำให้
น้องกลายเป็นอีกคนหนึ่งไปโดยไม่รู้ตัว น้องไม่รู้หรอก
ครับ วันหนึ่ งน้องก็กลายเป็นวิทย์ฯ-คณิตฯ แล้วน้ อง
ก็จะบอกว่า กูไม่วาดรูปหรอก กูวิทย์ฯ-คณิตฯ ส่ วน
พวกที่อยู่ศิลป์-ภาษาก็จะไม่ คิดเลข เพราะ I speak
English only (หั วเราะ) กูไม่คิดเลขแน่ๆ แต่มันยังไม่
เท่ากับสเต็ปต่ อไปนะครับ เมื่อน้องเข้าสู่มหาวิทยาลัย
และน้องกลายเป็น “คณะ” น้องจะกลายเป็น “ไอ้ คน
คณะ...” เช่น สถาปัตย์ฯ พี่ไม่ได้หมายความว่า เฮ้ย
‘ถาปัตย์ มาผ่าตัดให้ กูหน่ อย ไม่ใช่นะครับ (ฮา) แต่
อย่างเตะบอล เล่ นดนตรี แบบเนี้ ย ถึงน้ องจะอยู่
‘ถาปัตย์ น้องก็ต้องเล่นได้อยู่สิวะ ไม่ใช่ว่ากูเขียนแบบ
อย่ างเดียว แต่มันเกิดขึ้นจริ งๆ นะครับ แล้ววันหนึ่ง
น้องลองจูงมือเพื่อนที่เรียนมัธยมด้วยกันไปที่ไหนสัก
แห่งด้วยกัน แล้วน้ องจะเห็นว่าน้ องมองโลกต่างกัน
ขนาดไหน สมมติไปทะเลด้วยกัน ถ้าน้องเรียนศิลปะ
น้องอาจจะรู ้ สึกว่าท้องฟ้าน่าวาดรู ปมาก ถ้าเรียนโฟโต้
ก็จะรู้สึกว่าน่าถ่ายรูป ถ้าเรี ยนการตลาดจะคิดว่ากูตั้ง
รีสอร์ทที่ไหนดี (หัวเราะ) อะไรแบบนี้ ถ้าเรียนหมอก็
จะถามว่ า ไหนๆ ใครจมน�้ำบ้างวะ (หัวเราะ) แล้วน้ อง
จะเจอสิ่งนี้ในชีวิ ต แล้วจะตกใจว่าเราคนเดิมที่มี มิติ
มากกว่ านั้นหายไปไหน อย่าท� ำมันหายนะครับ เก็บ
มันไว้ ให้ดีนะครับ น้องถนัดด้านหนึ่ งได้ แต่อย่ าสูญ
เสียความกระชุ ่มกระชวยด้านอื่ นของชี วิต มีค�ำพูด
ของคุณสุภา ศิริมานนท์ นักหนั งสือพิมพ์อาวุโสใน
สมัยก่อน พูดไว้ ว่า “จงรู้บางสิ่ งในทุกอย่าง และรู้
ทุกอย่างในบางสิ่ง” คือรู้ ให้ลึกอย่างหนึ่งไปเลย รู้ให้
จริงเลยครับ ดี แต่น้องต้องรู้อย่างอื่นในภาพกว้างด้วย
นะครับว่ามันเป็ นยังไง และกรอบสุดท้ ายนะครับที่ จะ
เกิดขึ้ นคือ กรอบแห่งนามบัตร
ไม่ ต่างกับคณะเลยครับ แต่มันจะท� ำให้ชีวิตน้ อง
แคบไปอีกสเต็ปนึง สมมติ น้องเข้าไปฝ่ายบัญชี มี
คนขอให้ช่ วยไปออกความคิดหน่อยว่าออฟฟิศเราจะ
ตกแต่งยั งไงดี น้องจะตอบว่า ตกแต่งอะไรล่ะ ฉัน