Read me 13 - page 12

| Read Me 13 12
ฤษรา (ซูไรมาน) วริศราภูริชา หรือที่เหล่ านิสิต
เรียกกันสั้นๆ ว่า ครูปุ๊ แม้ ปัจจุบันจะเป็นอาจารย์
ประจำ�ภาควิชาศิลปการละคร คณะอักษรศาสตร์
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย แต่ บทบาทอีกด้านหนึ่งของครูคือ
ผู้ออกแบบสร้ างสรรค์ภาพที่จะปรากฏสู่สายตาผู้ชมบนเวที
การแสดงทั้งหลาย ไม่ว่าจะเป็นละครเวที บัลเลต์ โมเดิร์นแดนซ์
คอนเสิร์ต หรื อการประกวดนางงาม ท่ามกลางข้ อจำ�กั ด
มากมายที่ดูเหมือนจะเป็นไปไม่ ได้ แต่สำ�หรับนักออกแบบภาพ
บนเวที เขาจะต้องสร้างทุกอย่างให้เกิดขึ้น เสมือนผู้มีเวทมนตร์
ที่พร้อมจะเนรมิตทุกสิ่งให้ เป็นจริ งได้ตลอดเวลา
ครูปุ๊กล่าวขยายความถึงบทบาทของนักออกแบบภาพบน
เวทีว่า “เป็ นผู้ดูแลและจัดการเกี่ยวกับภาพรวมของเทคนิ ค
ทั้งหมดที่จะทำ�ให้เกิ ดปรากฏการณ์ต่างๆ บนเวที ไม่ว่าจะเป็น
ฉาก แสง เสียง และเทคนิคพิ เศษ บางกรณีอาจรวมถึ งเสื้อผ้า
ของนักแสดงด้ วย ทั้งนี้นั กออกแบบภาพบนเวทีอาจมีชื่ อเรียก
ได้หลากหลาย แต่คำ�หนึ่งที่ใช้กันเป็นสากลจะตรงกับภาษา
อังกฤษว่า Scenographer (ผู้ทำ �ภาพให้เกิ ดมิติ)”
ในประเทศสหรัฐอเมริ กา นักออกแบบภาพบนเวที จะมี
หน้าที่ออกแบบเพี ยงอย่างเดียว เหมือนสถาปนิ กที่เขียน
แปลน แล้วส่ งให้ช่ างก่อสร้างไปทำ�งานต่ อ แต่ในเมืองไทย
นั กออกแบบภาพบนเวทีจะมี ความสามารถหลากหลาย
เพราะนอกจากจะเขียนแบบให้เกิดภาพบนเวทีแล้ว ยังสามารถ
กระโดดมาสร้างฉาก จัดไฟ ตัดต่อเสียงและทำ�เทคนิคพิเศษ
ต่างๆ ได้เองอีกด้วย
“ภารกิจหลั กคือต้ องศึกษาบทละครหรื อรายละเอียด
การแสดงทั้งหมดให้เข้าใจอย่ างถ่องแท้ ก่ อนจะใช้จินตนาการ
แปรตัวหนังสือเหล่านั้นออกมาเป็ นภาพให้ได้ แล้วจึ งคิดต่อไป
ว่าจะใช้ วัสดุ อุ ปกรณ์ อะไรหรือทำ �อย่างไรจึ งจะทำ �ให้ ภาพ
ดังกล่าวเกิดขึ้นจริ ง”
ดังประสบการณ์ครั้งหนึ่งที่ครูปุ๊ ต้องทำ�งานให้การแสดง
บนเวทีศูนย์วัฒนธรรมแห่ งประเทศไทยด้วยงบประมาณเพียง
ห้าหมื่นบาท ทั้ งที่เป็นเวทีขนาดใหญ่ ซึ่งต้องใช้งบประมาณ
ตั้งแต่หลักแสนขึ้นไป “แต่เมื่อต้องถ่ายทอดภาพความวิจิตรของ
ป่าหิมพานต์ออกมาให้ได้ จึ งสร้างต้นไม้โดยใช้ลวดมาดัดแล้ว
ขึงด้วยผ้ามุ้ง จัดแสงจัดไฟเข้าช่วย จนเกิดเงาและภาพลวงตา
กลายเป็นป่ าเนรมิตที่น่าทึ่ง เพราะสามารถย่อขยายขนาดป่าได้
เพียงเพิ่ มลดขดลวด เหมือนประกอบตัวจิ๊กซอว์”
“แม้งบประมาณจะมีน้อยมาก แต่นักออกแบบภาพบนเวที
จะต้องบริ หาร จัดการ และสร้างทุกอย่างให้เกิ ดขึ้นจริ งได้
ไม่ว่าจะมีข้อจำ �กัดเพียงไรก็ตาม”
สำ�หรับใครที่ อยากเป็นนักออกแบบภาพบนเวที ครู ปุ๊
ก็แนะนำ�เคล็ ดลับพิ เศษว่ า “จะต้องเป็ นคนที่มีจินตนาการสูง
มองทุกอย่างเป็นเรื่ องง่ าย อย่าไปเครียด เพราะยิ่งเครียด
ความคิดสร้างสรรค์ยิ่งเหือดหาย”
นักออกแบบ-
ภาพบนเวที
ทุกอย่างสร้างได้ได้ ...
แค่ใช้ความคิด
เรื่อง: ธีรวัฒน์ กล่ าวเกลี้ยง
ภาพ: วิชญ์พล พลพิทักษ์ชัย