นิตยสาร ลายสาระ - page 32

LAST Issue –– 31
ประโยค ผมเคยบอกอีกว่า “ไม่ใช่สิ่งผิด
ธรรมดาที่ นักประพันธ์จะโกหก”
’รงค์ : แต่น่าแปลกที่กรรมการรางวัลโนเบล
บอกว่าคุณเป็นนักเขียนที่ถ่ายทอดความ
จริงได้คมคายที่สุดคนหนึ่ง
เฮมิงเวย์: คงไม่แปลกหากพวกเขาจะมอง
เช่ นนั้ น ความเป็นจริ งแล้ วผมอาจลวง
กระทั่ งความเป็นจริงที่ว่า ไม่เคยมีผู้ชายชื่อ
เออร์ เนสต์ มิลเลอร์ เฮมิ งเวย์ อยู ่ จริง
นอกจากในงานเขี ยนของเขา
’รงค์: แม้จะศรัทธาในการลวงขนาดนั้น
คุ ณยังเชื่อว่าจ� ำเป็นต้องใส่ลมหายใจ
และความรู ้สึ ก ให้กั บทุ กบรรยากาศ
ในทุกงานเขียนของคุณ?
เฮมิ งเวย์: แน่ น่อน แม้ผมจะเชื่อถ้อยค� ำ
ของปิ กัสโซที่ เคยกล่าวไว้ ว่า ‘Art is a lie’
แต่ส�ำหรับผมแล้ว งานเขี ยนที่ดีหมายถึง
งานเขียนที่ ท�ำให้คนอ่ านคิ ดว่าเป็ นสิ่งที่
เกิ ดขึ้นจริง และเกิดขึ้นกับเขา มันจะอยู่กับ
เขาตลอดไป ทั้ งความสุ ข ความทุกข์
ความดี ความเชื่อ ความเบิกบาน และ
ความเสียใจ อาหาร เตี ยงนอน เหล้า ผู้คน
อากาศทุกอย่างต้องจริงยิ่งกว่าสิ่ งที่เกิดขึ้น
’รงค์ : ผมเห็นด้วยกั บความคิดของคุณนะ
ผมคิ ดว่าไม่ว่ าจะยุคสมัยไหน งานเขี ยน
ควรจะจับต้องได้ทางความคิ ดและอารมณ์
ความรู้ สึก แต่ ส�ำหรับสั งคมไทย เดี๋ยวนี้
มันมีเวทีมากมายให้ประกวดกันกลายเป็ น
เรื่ องของเงิ นรางวัล หนังสื อเล่มที่ ไม่ได้
รางวัล จากที่ขายไม่ออกอยู ่แล้ว ก็ ยิ่งไป
กั นใหญ่ คุณค่าของนั กเขียนถู กตีตรา
ด้วยรางวั ล นอกจากนั้น แม่งเสือกมีงาน
สั ปดาห ์ หนั งสื อแห ่ งชาติ เ ข ้ ามาอี ก
ในประเทศของผมจั ดกั นปี ละสองครั้ง
นั กเขี ยนแม่ งก็ รี บปั่ นงานกั นยกใหญ่
กลั วขายไม ่ ทั น กลั บกลาย เ ป ็ นว ่ า
พอหนั งสื ออยู่ ในร้านปกติ ไม่มี ส่ วนลด
เหมือนงานสัปดาห์หนังสือ คนก็ไม่ ซื้ออีก
แล้ วงานที่ รี บๆ ท�ำออกไปขายวั นงาน
แม่งก็ไม่ได้ดีหรอก รีบๆ ท�ำกันไปอย่างนั้ น
กลั วไม่มีแดก (หั วเราะ) คนเขียนหนังสือ
ในประเทศไทยสมั ยนี้ จึ งชอบนั่งเที ยน
ผิดกับสมัยคุณหรือสมัยผม ตอนที่ผมจะ
เขี ยนหนังสือเรื่อง สนิมสร้ อย ผมต้องไป
อาศั ยหลั บนอนอยู่ในซ่องตั้งสามเดื อน
แต่ หนั งสือสมัยนี้ ผมว่าแค่ ค�ำว่ า ‘ซ่อง’
คนเขี ยนแม่งเคยไปจริงๆ หรือเปล่ าก็ไม่รู ้
(หั วเราะ)
เฮมิงเวย์: (หัวเราะ) ถ้ าพูดอย่างนั้นอาจจะ
ไม่ถูกทั้งหมด เพราะในประเทศผมก็ มีงาน
หนั งสือเหมือนกั น แต่คนในประเทศของ
ผมก็ ยังซื้อหนังสืออ่านกันเป็ นปกติ ผมว่า
เราต้องดูที่ค่านิยม กับการปลูกฝังนิ สัยรัก
การอ่ านของคนในแต่ละประเทศมากกว่า
’รงค์ : มันก็คงจริงอย่างที่คุณพูด
เฮมิ งเวย์: แล้วคุณคิดยังไงกั บหนังสื อ
ที่ ตอนนี้ก�ำลังจะแปรสภาพไปอยู่บนหน้ า
จอคอมพิวเตอร์
’รงค์ : โดยส่ วนตัวผมไม่ค่ อยแปลกใจ
เท่าไหร่ นะ ความจริงแล้ ว พักหลังๆ นี้
เราก็ พิ มพ์หนั งสื อกันน้อยมากถ้ าเทียบ
กับสมัยพวกผม หรือรุ่นพ่อ แม่ผม ตอนนั้ น
พิมพ์ กันทีเป็นหมื่นเล่ ม เดี๋ยวนี้ พิมพ์ กัน
แค่หลักพัน มั นอาจเกี่ ยวข้องกั บธุรกิ จ
หรืออะไรก็ แล้วแต่ สักวันหนึ่งมันคงต้อง
เป็นไปในทิศทางนั้นอยู่แล้ว แต่มันก็สิ้นสุด
ยุคของพวกเราแล้ วเช่นกัน คงไม่มีสิทธิ์
ไปดิ้นรนเพื่อชี้น�ำอะไร
เฮมิงเวย์: แต่ คุณคิดไหมว่ าที่ น่ าห่วง
ยิ่งกว ่ าคื อถ ้ า เป ็ นอย ่ างที่ เ ราพู ดกั น
การพิ มพ์จ� ำนวนน้ อยลง อาจหมายถึง
คนอ่านหนังสือน้อยลงด้วย…
…ค�ำถามข้างต้นสะกิดใจผมอยู่ พอ
สมควร ในฐานะคนที่ ยังต้ องใช้ชีวิ ตอยู่
นอกสวนแห่งกาลเวลาหยุดนิ่ง ระบบการ
พิมพ์ ยังคงต้องด�ำเนินไปในโลกแห่ งความ
จริงที่พวกเรายังต้องพึ่งพากระดาษเป็ น
รากฐานในการศึกษาหาความรู้ผ่านการ
อ่านและจดบันทึก
’รงค์: มั นก็คงเป็ นอย่างนั้ น สมัยนี้ สิ่ง
ยั่วยวนมันเยอะ ท�ำให้ คนเราสมาธิ สั้น
สมั ยผมถ้าไม่ อ่านหนั งสือก็แดกเหล้ า
สูบบุ หรี่ ครึ้ มๆ หน่อยก็ ไปตี กะหรี่กั น
(หัวเราะ) มันก็ มีแค่ นี้เอง สมั ยนี้มั นมี
คอมพิวเตอร์ มีอินเทอร์เน็ต คุณไม่จ� ำเป็น
ต้องหาความรู ้จากการอ่ านหนังสื อก็ได้
แต่มั นก็ ไม่ ใช่ ว่าจะดี นะ ถ้ าเทียบกั น
ประสบการณ์และองค์ ความรู ้ของคน
รุ่นผมหรือคุณมันหนั กแน่ นกว่า แค่การ
ผ่านยุคของความแร้นแค้ นของสงคราม
มันก็เทียบกั นไม่ได้แล้ว…
ผมกดปุ่มบันทึกบนเครื่องบันทึกเสียง
พลันเดินออกจากสวนแห่งกาลเวลาหยุด
นิ่ง ก้าวไปสู่โลกปัจจุบันที่มีอนาคตรองรั บ
…หลังบทสนทนาจบลง ชายทั้งสอง
ชนแก้วไวน์กับขวดวิสกี้ มีเสี ยงแก้วกระทบ
กันดังขึ้นหนึ่งครั้ง ตามมาด้วยเสียงหัวเราะ
หลังความตายที่ ดังต่ อเนื่องยาวนาน…
สมัยนี้สิ่งยั่วยวนมันเยอะ
ท�ำให้คนเราสมาธิสั้น
สมัยผมถ้าไม่อ่านหนังสื อ
ก็แดกเหล้า สูบบุ หรี่
ครึ้มๆ หน่อยก็ ไปตีกะหรี่กัน